Psalmus III.

2. Domine, quid multiplicati sunt qui tribulant me? Multi insurgunt adversum me. Haec investigatio non causa ignorantiae fit, sed propter instructionem perfectorum; ut considerando finem tribulationis suae, 0654C constantes permaneant. Tam scilicet (Ex Augustino) multiplicati sunt, qui insurgunt et tribulant, ut de numero discipulorum non defuerit qui ad numerum persequentium accesserit. O mira Dei omnipotentis patientia! quos uno verbo potuit extinguere, hos ex mira mansuetudine sua dignatus est tolerare, ut per se ipsum demonstraret, quae in nobis esse virtus patientiae deberet. De se enim nobis exemplum fecit aeternus conditor, ut quia sic humiliatus est caelestis Deus, desinat jam superbire terrenus homo. Sed haec sui capitis verba retinet adhuc corpus ejus, quod est Ecclesia, quae dum tribulationibus premitur, quae dum adversus se insurgere perversos intuetur, clamat et dicit: Domine, quid multiplicati sunt qui tribulant me?

3. Multi insurgunt adversum me. Hoc sancti martyres clamaverunt, cum multiplicari Ecclesiae persecutores viderunt. Hoc praesens Ecclesia clamare non cessat, quae in tempore pacis suae multis adversitatibus elaborat, dum occulti hostis tentationibus agitur, dum prave viventium moribus gravatur, dum carnalium 0654D hominum apertas injurias graviter tolerat, et quorumdam quasi justorum sub imagine sanctitatis simulationem gravius portat, quandiu caro concupiscit adversus spiritum, et spiritus adversus carnem (Galat. 5.) , et corpus quod corrumpitur adgravat animam, et 16 deprimit terrena habitatio sensum multa cogitantem (Sap. 9.) : quandiu in hac periculosa et laboriosa vita manet, tandiu dicere anima fidelis habet: Domine, quid multiplicati sunt qui tribulant me? multi insurgunt adversum me. Multi dicunt animae meae, Non est salus ipsi in Deo ejus. Manifestum est, quod haec dicebant, qui Christum esse Deum non credebant (Matt. 27.) . Ad hoc valent illae voces, Si filius Dei est, descendat de cruce (Luc. 23.) . Si enim cognovissent, nunquam Dominum gloriae crucifixissent (1. Cor. 2.) . Et quoniam plerumque coacervatione vitiorum subrepit desperatio sanitatis, tanquam ipsis vitiis insultantibus animae, vel etiam diabolo 0655A et angelis ejus per noxias suggestiones, ut desperemus operantibus, verissime dicitur: Multi dicunt animae meae, Non est salus ipsi in Deo ejus. Sed quisquis nos adversarius oppugnet, quaeque tribulatio gravet, semper dicendum est, quod sequitur:

4. Tu autem Domine, susceptor meus es, gloria mea, et exaltans caput meum. Capitis nomine in sacro eloquio mens solet intelligi (Joan. 6; Luc. 15.) . Sicut enim a capite membra, sic sensus a mente reguntur. Tales superna bonitas libenter suscipit, quos ad suum adjutorium humiliter confugere cernit: et caput, id est, mentem eorum dono suae gratiae elevat, quos non in hoc seculo, non in seipsis, sed in Domino Deo suo gloriari delectat. Hinc Apostolus nos admonet, dicens: Qui gloriatur, in Domino glorietur (1. Cor. 1; 2. Cor. 10.) . Si tu enim gloriaris in Domino, Deus gloriatur in te. Si tu non tuam, sed ejus gloriam quaeris, ipse quaerit quomodo te exaltet et glorificet (Marc. 23; Luc. 18.) . Hinc Sancti Patriarchae et Prophetae, hinc Apostoli et caeteri justi viri 0655B a Domino Deo exaltati et glorificati sunt, quia seipsos in hoc seculo contemnentes, gloriam Domini, non suam quaesierunt (Joan. 1.) . Vel hoc quod dicitur, Tu autem Domine, susceptor meus es, et caetera, secundum hominem dicitur : quia hominis susceptio est Verbum caro factum. Gloriam quoque suam dicit Domini etiam ille, quem sic suscepit Dei Verbum, ut similis cum illo fieret Deus. Ex hac regula introducimur, ne quis sibi de se glorietur. Caput autem Christus in passione sua exaltatum habuit, quia in tanta passionis humilitate, mentis fortitudinem non amisit.

5. Voce, inquit, mea ad Dominum clamavi, et exaudivit me de monte sancto suo. Voce sua ad Dominum clamare, est intente Dominum deprecari. Voce sua clamat, cum quisquis ita intente orat, quod sonus vocis ab intentione cordis non discrepat. Hinc egregius doctor ait, Psalmis et hymnis cum oratis Dominum, hoc versetur in corde, quod profertur in ore. 0655C Et Apostolus dicit, Psallam spiritu, psallam et mente (1. Cor. 14.) . Tales libenter exaudit Dominus, quos scilicet ita clamare conspicit; unde benedicitur, Et exaudivit me de monte sancto suo, id est, de altitudine justitiae suae. Legimus enim, Justitia tua sicut montes Dei (Isa. 34.) . Et justum sic erat (Ex Augustino) ut innocentem occisum, cui retributa sunt mala pro nobis (Isa. 34.) , a mortuis suscitaret, et digna persequentibus retribueret (Tit. 3.) . Nos quoque de monte sancto suo exaudit, quando preces nostras, non ex meritis nostris, sed ex sua sancta misericordia suscipit. Non enim digni sumus, ut audiamur, sed ipse misericors est, ut exaudiat (1. Tim. 2.) . Hinc est quod per Apostolum 17 dicitur, Non ex operibus justitiae quae fecimus nos, sed secundum misericordiam suam salvos nos fecit (Tit. 3.) . Dicit autem ipse per quem salvati sumus, Ego dormivi, et soporatus sum, et exsurrexi, quia Dominus suscepit me. Dormitio morientis, somnus autem 0655D mortui accipi potest: ut dormitio sit, qua transitur ad somnum, veluti expergefactio, qua transitur ad evigilationem. Bene ergo accipitur: Ego dormivi, et soporatus sum. Ego me passioni permisi, et mors consecuta est. Vel tunc dormivit Christus, quando suscepta morte a temporali dolore quievit. Tunc soporatus est, quando die altera in sepultura moratus est: die vero tertia a mortuis resurrexit (Luc. 24.) . Unde hic ait, Et exsurrexi, quia Dominus suscepit me. Surgens enim a mortuis, in gloria Dei Patris susceptus est. Vel potest hoc dicere quisquis fidelium recolens mortem peccatorum suorum, et donum regenerationis, Ego dormivi, et caetera. Dormivimus enim, cum a bono opere torpuimus: cum in nostra pravitate delectabiliter jacuimus: cum dulce erat nobis 0656A peccare, et in eis quidem peccatis perseverare. Sed ab hoc somno mortis vivificans gratia nos evigilare fecit, cum mala nostra ad memoriam reduxit: cum dulcedinem peccatorum in amaritudinem vertit, et mentem nostram ad lamenta poenitentiae formavit, nosque in vitiis torpentes, ad bona opera excitavit. Domini autem gratia commendatur, cum dicitur, Surrexi, quia Dominus suscepit me. Nisi enim ejus gratia susciperet, anima nostra a morte peccati minime surrexisset. Sed quia quisquis a Domino suscitatur, fortis contra quosque adversarios redditur: recte subditur,

7. Non timebo millia populi circumdantis me. Exsurge, Domine, salvum me fac Deus meus. Exsurge, id est, fac me exsurgere. Mos est divinarum Scripturarum (Ex Augustino) personae Dei attribuere quod in nobis operatur. Unde illud est, An experimentum quaeritis ejus qui in me loquitur Christus (2. Cor. 13.) . Non enim ait, Quo jubente loquor: sed prorsus ipsam locutionem illi tribuit, cujus munere loquebatur. 0656B Quia vero millenarius numerus perfectus est, per millia populi universa pravorum multitudo designatur. Is ergo quem Dominus suscitat et salvat, millia populi non formidat: quia tanto omnem malorum multitudinem non timet, quanto unum omnipotentem Deum protectorem habet. Vel si ex persona Domini loquentis accipitur quod dictum est, Non timebo millia populi circumdantis me: constat quia adversarios suos jam non timet, quia ab eis corporaliter tribulari non valet. Christus enim resurgens ex mortuis, jam non moritur, mors illi ultra non dominabitur (Rom. 6.) . Et eo sub se inimicos suos habet (Psal. 109.) , quo ad dexteram Dei Patris sedenti ei tradita est potestas in caelo et in terra (Matth. 28.) . Quare autem non timeat, reddit causam, cum subjungit,

8. Quoniam tu percussisti omnes adversantes mihi sine caussa: dentes peccatorum contrivisti. Quis ignorat, quoniam sine caussa adversati sunt Christo inimici 0656C ejus (Isai. 53.) . Ipse enim peccatum non fecit, nec inventus est dolus in ore ejus (1. Petr. 2.) . Sed quia justus Deus et misericors est (Psal. 10.) , omnes adversarios suos percussit (Psal. 110.) : alios ultione vindictae ad damnationem, alios dolore poenitentiae ad salutem. 18 Quod si per adversantes maligni spiritus intelliguntur, vel quique homines mali, qui modo Ecclesiam Christi persequuntur: hi profecto in fine saeculi a Domino percutiuntur. Dentes peccatorum contrivisti. Per dentes (Ex Augustino.) , verba maledicta designantur: de quibus per Apostolum Paulum dicitur, Si autem mordetis invicem, videte ne abinvicem consumamini (Galat. 5.) . Possunt et dentes accipi principes peccatorum, quorum auctoritate quisque a societate recte viventium praeciditur, et quasi male viventibus incorporatur. Dentes ergo peccatorum Dominus conterit, quando ipsos et verba eorum ad nihilum redigit. Timeant ergo adversarii mali: quia si ipsi injuste percutiunt, habent super se Dominum, a quo juste percutiuntur. Timeant 0656D potestates malae: quia si ipsae alios opprimunt, habent super se potestatem, a qua opprimuntur. Quae autem spes nostra (2. Cor. 4.) ?

9. Domini (inquit) est salus, et super populum tuum benedictio tua. Nos quidem infirmi et imbecilles (1. Cor. 11.) : nemo de se praesumat, quoniam Domini est salus, salvos faciens a morte peccati. Infelix ego homo, quis me liberabit de corpore mortis hujus? Gratia Dei per Jesum Christum Dominum nostrum (Rom. 7.) . Ergo Domini est salus. Sed quae est benedictio populi ipsius? nisi illa, qua dicitur, Venite benedicti Patris mei, percipite regnum quod vobis praeparatum est ab origine mundi (Matth. 27.) . Talis benedictio super nos et super filios nostros. Amen.