Psalmus XLI.

2. Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum, ita desiderat anima mea ad te, Deus. Dicitur natura esse cervi, ut serpentem flatu suo extrahat, atque ipsum ad renovationem suam transglutiat. Quo absorpto, tanta siti propter venenum inardescit, quod non sufficit ei de uno fonte potasse, sed ad plures currit. Ad hunc modum se perhibet haec anima 197 perfecta Deum desiderasse, dicens: Quemadmodum, idest, quam ardenter, desiderat et festinat cervus, absorpto serpente, non ad unum tantum, sed ad plures aquarum fontes: ita, ad illum modum, et ardore et fervore anima mea, absorptis vitiis, desiderat pervenire ad te. Quia sicut plures fontes sitim cervi refrigerant, ita tu eris mihi refrigerium multarum miseriarum: ut per te deponam omnem vetustatem 0804C peccati, et in novitate reformer spirituali (Rom. 6. et 12.) . Quoniam apud te est fons vitae, ad quem tu ipse animas invitare diguatus es, dicens: Si quis sitit, veniat ad me, et bibat (Joan. 7.) . Et iterum, Qui bibit ex aqua quam ego do, fiet in eo fons aquae salientis in vitam aeternam (Joan. 4.) . Ideo,

3. Sitivit anima mea ad Deum fontem vivum. Hic fit conversio personae ad auditores: ut admoneantur et aedificentur. Hoc enim habent justi proprium, ut in omne quod dicunt aut faciunt, non suum tantum, sed aliorum profectum quaerant. Deus est fons vivus, fons indeficiens. Vel fortis et vivus, idest incorruptibilis et immortalis. Curre ad fontem, vel fortem vivum. Cursus tuus sit affectus tuus. Cursus tuus sit desiderium tuum. Sed noli utcumque, noli ut qualecumque animal currere: ut cervus curre. Cervus, interemtis serpentibus, majore siti inardescit, ad fontes acrius currit. Serpentes vitia tua sunt. Consume serpentes iniquitatis (Prov. 13.) , tunc amplius desiderabis fontem veritatis. Sed audiamus, quid 0804D foelix anima ista sitivit. Quando veniam et apparebo ante faciem Dei? Quando veniam? Quod citius est, tardum desiderio est. Hoc est autem quod sitio, venire et apparere. Apostolus ait, Filii Dei sumus, sed nondum apparet quod erimus. Scimus autem quoniam cum apparuerit, similes ei erimus: quoniam videbimus eum sicuti est (1. Joan. 3.) . Hoc est (Ex Augustino) quod sitit. Sitio in peregrinatione: sitio in cursu, satiabor in adventu. Unde alibi dicit: Satiabor cum apparuerit gloria tua (Psal. 16.) . Interim dum meditor, dum curro, dum in via sum, antequam veniam, antequam appaream:

4. Fuerunt mihi lacrymae meae panes die ac nocte: 0805A dum dicitur mihi quotidie, Ubi est Deus tuus? Fuerunt mihi, inquit, lacrymae meae non amaritudo sed panis. Suaves (Ex Augustino) erant ipsae lacrymae. Sitiens illum fontem, quia bibere nondum poteram, avidius meas lacrymas manducabam. Non enim dixit, factae sunt mihi lacrymae meae potus, ne ipsas desiderasse videretur, sicut fontes aquarum: sed servata illa siti, qua inardesco ad fontes aquarum, panis mihi factae sunt lacrymae meae, dum differor. Et utique manducando lacrymas meas, sine dubio plus sitio fontes. Die quippe et nocte factae sunt lacrymae meae panis. Cibum istum qui panis dicitur, die comedunt homines. Nocte dormiunt. Panem lacrymarum die ac nocte comedunt, sive totum accipias diem et noctem, sive diem intelligas pro hujus seculi prosperitate, noctem vero pro hujus saeculi adversitate. Sive, inquit, in prosperis rebus saeculi, sive in adversis rebus saeculi, ego desiderii mei lacrymas fundo. Ego desiderii mei aviditatem non desero. Et cum in mundo bene est mihi, male est antequam apparebo 0805B ante faciem Dei. Quid ergo 198 diei quasi gratulari me cogis? Si aliqua hujus saeculi prosperitas arriserit, nonne deceptoria est? nonne fluxa, caduca, mortalis, volatica, transitoria? Nonne plus habet deceptionis quam delectationis? Cur ergo non ob et ipsa fiant lacrymae meae panis? Si quidem et cum felicitas saeculi circumfulget, quamdiu sumus in hoc corpore, peregrinamur a Domino (1. Cor. 5.) . Et dicitur mihi quotidie, Ubi est Deus tuus? Quia paganus si mihi hoc dixerit, non illi et ego possum dicere, Ubi est Deus tuus? Deum quippe suum digito ostendit. Intendit enim digitum ad aliquem lapidem, et dicit, Ecce est Deus meus. Ubi est Deus tuus? Cum lapides irrisero, et erubuerit qui demonstravit, tollit se a lapide, suspicit caelum, et forte in solem digitum intendens, iterum dicit, Ecce Deus meus. Ubi est Deus tuus? Invenit ille quod ostendit oculis carneis. Ego autem non quasi non habeo quem ostendam; sed non habet ille oculos, quibus ostendam. Potuit enim ille oculis 0805C corporis mei ostendere Deum suum solem, quibus ego oculis ostendam solis creatorem? Verumtamen audiendo quotidie, Ubi est Deus tuus? et in lacrymis meis quotidianus pastus die ac nocte, meditatus sum quod audivi, Ubi est Deus tuus? Quaesivi etiam ipse ego Dominum meum, ut si possem, non tantum crederem, sed aliquid et viderem. Video enim quae fecerit Deus meus, non autem video ipsum Deum meum qui fecit haec. Sed quoniam sicut cervus desiderat ad fontes aquarum, et est apud Deum fons vitae: et in intellectum scriptus est ipse psalmus filiis Chore, et invisibilia Dei, per ea quae facta sunt, intellecta conspiciuntur (Rom. 1.) : quid agam, ut inveniam Deum meum? Considerabo terram? facta est terra. Est magna pulchritudo terrarum, sed habet artificem. Magna miracula sunt seminum atque gignentium, sed habent ista omnia Creatorem. Attendo magnitudinem circumfusi maris: stupeo, miror, artificem quaero. Caelum suspicio: pulchritudinem siderum admiror, splendorem solis exserendo 0805D diei sufficientem, lunam nocturnas tenebras consolantem. Mira sunt haec, laudanda sunt haec, vel etiam stupenda sunt haec. Neque enim terrena, sed etiam caelestia. Nondum tamen stat sitis mea: haec miror, haec laudo: sed eum qui fecit haec, sitio. Redeo ad meipsum, et quis sim etiam ipse intra talia quaero, perscrutor: et invenio me habere corpus et animam: unum quod regat, alterum quod regatur. Corpus servire, animam imperare. Discerno aliquid melius esse animam quam corpus: ipsumque inquisitorem talium 0806A rerum non corpus, sed animam video. Et tamen haec omnia quae cellustravi, per corpus ea me collustrasse cognosco. Terram laudabam, oculis cognoveram. Caelum, sidera, solem, lunamque laudabam: oculis cognoveram. Oculi membra sunt carnis, fenestrae sunt mentis. Interior est, qui per has videt, qui quando cogitatione aliqua absens est, frustra patent. Deus meus qui fecit haec quae oculis videam, non est istis oculis inquirendus. Aliquid etiam per seipsum animus ipse conspiciat, utrum sit aliquid quod non per oculos sentiat, quasi colores et lucem: 199 non per aures, quasi cantus et sonum: non per nares, quasi odorum suavitatem: non per palatum et linguam, quasi saporem: non per totum corpus, quasi duritiam et mollitiem, rigorem atque fervorem, asperitatem lenitatemque pertractem: sed utrum sit aliquid quod intus videat. Quid est, intus videat? Quod neque color sit, neque sonus, neque odor, neque sapor, neque calor, aut frigus, aut duritia, aut mollitudo. Dicatur ergo mihi quem colorem habeat sapientia. 0806B Cogitamus justitiam ejus, quia intus in ipsa cogitatione pulchritudine fruimur. Quid tamquam sonus ad aures? Quid tamquam vapor surgit ad nares? Quid ori infertur? Quid manu tractatur? Et delectat, et intus est, et pulchra est, et videtur, et laudatur. Et si in tenebris sint oculi isti, animus illius luce perfruitur. Quid est illud quod Tobias videbat, quando videnti filio caecus vitae consilium dabat (Tob. 4.) ? Est ergo aliquid, quod animus ipse corporis dominator, rector, habitator videat, quod non per oculos corporis sentiat, non per aures, non per nares, non per palatum, non per corporis tactum: sed per seipsum. Et utique melius quod per seipsum, quam quod per servum suum est prorsus. Seipsum enim per seipsum videt, et animus quoque ipse ut norit se, videt se. Nec utique ut videat se, corporalium oculorum quaerit auxilium. Imo vero ab omnibus corporis sensibus, tamquam impedientibus et perstrepentibus abstraxit se ad se, ut videat se in se, 0806C ut noverit se apud se, collegit se. Sed nunquid tale aliquid Deus ipsius est, qualis est animus? Non quidem videri Deus, nisi animo potest: nec tamen ut animus videri potest. Aliquid enim quaerit animus iste, quod Deus est, de quo illi non insultent, qui dicunt, Ubi est Deus tuus? Aliquam quaerit incommutabilem veritatem, sine defectu substantiae. Non est talis ipse animus, deficit, proficit: novit, ignorat: meminit, obliviscitur: modo illud vult, modo non vult. Ista mutabilitas non cadit in Deum. Si dixero, Mutabilis est Deus: insultabunt mihi qui dicunt, Ubi est Deus tuus? Quaerens ergo Deum meum in rebus visibilibus, et non inveniens: quaerens ejus substantiam in meipso, quasi aliquid sit, et qualis ego sum, neque inveniens: quaero aliquid super animam meam, et ecce sentio Deum meum. Ergo ut eum tangerem,

5. Haec recordatus sum, et effudi in me animam meam. Quando (Ex. Aug.) anima mea contingeret quod super eam quaeritur, nisi anima mea super seipsam 0806D effunderet se? Si enim in seipsa remaneret, nihil aliud quam se videret, et cum se videret, non utique dominum suum. Dicant jam insultatores mei, Ubi est Deus tuus? Dicam ego quamdiu non video, quamdiu differor, Manducabo die ac nocte lacrymas meas. Dicant illi adhuc, Ubi est Deus tuus? Quaero ergo Deum meum in omni corpore, sive in terrestri, sive in caelesti: et non invenio. Meditatus sum tamen inquisitionem Dei mei, et per ea quae facta sunt, invisibilia Dei mei cupiens intellecta conspicere 0807A (Rom. 1.) , effudi super me animam 200 meam. Et non jam restant quae tangam, nisi Deum meum. Ibi enim domus Dei mei super animam meam. Ibi habitat, inde me creavit, inde me gubernat, inde me consulit, inde me exspectat, inde me vocat, inde me dirigit, inde me ducit, inde me perducit. Ille enim qui habet altissimam in secreto domum, habet etiam in terra tabernaculum. Tabernaculum ejus in terra, Ecclesia ejus est (2. Cor. 5.) , adhuc peregrina. Sed inquirendus est qui in tabernaculo invenitur, via qua pervenitur ad domum. Etenim cum effunderem super me animam meam, ad attingendum Deum meum, quare hoc feci? Quoniam ingrediar in locum tabernaculi. Nam extra locum tabernaculi errabo quaerens Deum meum. Quoniam ingrediar in locum tabernaculi admirabilis, usque ad domum Dei. Ecce quanta admiror in tabernaculo. Tabernaculum enim Dei mei in terra, homines sunt fideles. Admiror in eis ipsorum membrorum obsequium, quia in eis non regnat peccatum ad obediendum desideriis ejus, nec exhibent membra 0807B sua arma iniquitatis peccato (Rom. 6.) : sed exhibent Deo vivo in operibus bonis: animae servienti Deo vivo membra corporalia militare admiror. Respicio et ipsam animam obedientem Deo, distribuentem Deo opera actus sui, fraenantem cupiditates, pelientem ignorantiam, extendentem se ad omnia dura et aspera toleranda. Justitiam et caritatem impendentem caeteris. Miror et istas virtutes in animo, sed adhuc in loco tabernaculi ambulo. Transeo et haec, et quamvis admirabile sit tabernaculum, stupeo cum venio usque ad domum Dei. Dum miratur membra tabernaculi, ita perductus est ad domum Dei, quamdam dulcedinem sequendo interiorem, nescio quam occultam voluptatem: tamquam de domo Dei sonaret suaviter aliquod organum. Et cum ille ambularet in tabernaculo, audito quodam interiore sono, deductus dulcedine Dei, sequens quod sonabat, abstrahens se ab omni strepitu carnis et sanguinis, pervenit usque ad domum Dei. Nam viam suam, et ductum 0807C se sic ipse commemorat, quasi diceremus ei: Miraris tabernaculum in hac terra, et quomodo pervenisti ad secretum Dei? In voce, inquit, exultationis et confessionis, sonus epulantis. In domo Dei festivitas sempiterna est. Non enim ibi celebratur aliquid et transit: festum sempiternum, chorus angelorum, vultus praesens Dei, laetitia sine defectu, dies festus ibi ita est, ut nec aperiatur initio, nec fine claudatur. De illa aeterna et perpetua festivitate sonat nescio quid canorum et dulce auribus cordis. Sed si non perstrepat mundus ambulanti in hoc tabernaculo, et miracula Dei in redemtione fidelium consideranti, mulcet aurem sonus festivitatis illius, et rapit cervum ad fontes aquarum.

Sed quia (Ex. Aug.) , fratres, quamdiu sumus in corpore, peregrinamur a Domino (2. Cor. 5.) : et corpus quod corrumpitur, aggravat animam, et deprimit terrena inhabitatio sensum multa cogitantem (Sap. 9.) . Et si utcumque nebulis diffugatis, ambulando 0807D per desiderium ad hunc sonum pervenerimus, interdum aliquid de illa domo nitendo carpimus: 201 onere tamen quodam infirmitatis nostrae ad consuela recidimus, et ad solita ista dilabimur. Et quomodo ibi in veneramus unde gauderemus, sic hic non deerit unde gemamus. Etenim iste cervus manducans die ac nocte lacrymas suas, raptus desiderio ad fontes aquarum, interiorem scilicet ad dulcedinem Dei, effundens super se animam suam, ambulans in loco tabernaculi admirabilis usque ad domum Dei, et ductus interioris et intelligibilis soni jocunditate, ut omnia exteriora contemneret, et ad interiora raperetur: adhuc tamen homo est, adhuc hic gemit, adhuc carnem fragilem portat, adhuc inter scandala hujus mundi periclitatur. Respexit et ad se, tamquam inde veniens, et ait sibi, constitutus inter has tristitias: comparans haec illis, ad quae videnda 0808A ingressus est, et quae post visa egressus est: Quare, inquit, tristis es anima mea, Et quare conturbas me?? Ecce jam quadam interiore dulcedine laetati sumus. Ecce acie mentis aliquid incommutabile (etsi strictim et raptim) perspicere potuimus: quare adhuc quoque tristis es, anima mea? Non enim dubitas de Deo tuo. Numquid enim non est quod tibi dicas contra illos qui dicunt, Ubi est Deus tuus? Jam aliquid incommutabile persensi: quare adhuc conturbas me? Spera in Deo. Et quasi responderet illi anima ejus in silentio: Quare conturbo te, nisi quia nondum ibi sum, ubi est dulce illud, quo sic rapta sum quasi per transitum? Numquid jam bibo de fonte illo, nisi metuens? Jam nullum scandalum pertimesco: jam de cupiditatibus omnibus tamquam edomitis victisque secura sum. Nonne adversus me diabolus vigilat? Hostis meus nonne laqueos mihi quotidie deceptionis intendit? Non vis conturbem te posita in saeculo, et peregrina adhuc a domo Dei mei? Spera in Deo, respondit conturbanti se animae suae, et quasi 0808B rationem reddenti perturbationis suae propter mala, quibus abundat hic mundus: Interim, inquit, habita in spe. Spes enim quae videtur, non est spes. Si autem quod non videmus speramus, per patientiam exspectamus (Rom. 8.) .

Spera in Deo. Quare speras in Deo? ((Vers. 7.)) Quoniam adhuc confitebor illi. Quid ei confiteberis? Salutare vultus mei et Deus meus. A me mihi salus esse non potest. Propter hoc dicam hoc, confitebor. Salutare tuum, o Deus Pater, est vultus mei, videlicet est homo: sicut scriptum est, Formam servi accipiens et habitu inventus ut homo (Philip. 2.) : et est etiam Deus. Recte autem Fillum tuum dico salutare tuum: quia per eum hominem factum aeternam nobis operatus es salutem. Et quasi diceret aliquis: Cur ita improperas, et videris irasci animae tuae dicens, Quare tristis es anima mea? et caetera. Respondit: Ad meipsum anima mea, idest, animalitas et sensualitas, scilicet illa pars animae inferior, quae animat 0808C et vivificat corpus, Conturbata est, propter tribulationes quae mihi inferuntur: et non inde culpandus est auctor, sed ad meipsum ferendum, idest, meo vitio est retorquendum. Ergo (Ex. Aug.) quia ad me turbata est anima mea, et hanc perturbationem fecit superbia: Propterea memor ero tui de terra Jordanis, 202 et Hermoniim, a monte modico. Unde sum memor tui? A monte parvo, et de terra Jordanis, idest, baptismo ubi est remissio peccatorum. Etenim nemo currit ad remissionem peccatorum, nisi qui displicet sibi. Nemo currit ad remissionem peccatorum, nisi qui se confitetur peccatorem. Nemo se confitetur peccatorem, nisi qui se humiliaverit Deo. Ergo de terra Jordanis memor ero tui, et de monte parvo, ut tu facias magnum. Quoniam qui se exaltat, humiliabitur: et qui se humiliat, exaltabitur (Matth. 23. Luc. 18.) . Si autem interpretationem nominum quaeras, Jordanis est descensio eorum. Descende ergo, ut leveris. Noli extolli (Rom. 9.) , ne elidaris. Et de Hermoniim a monte parvo. Hermon anathematisatio interpretatur. 0808D Anathematisa teipsum, displicendo tibi. Displicebis enim Deo, si placueris tibi. Ergo quia Deus omnia bona nobis praestat, quia ipse bonus est, non quia nos digni sumus: quia ille misericors, non quia in aliquo promeruimus: de terra Jordanis memor ero tui. Propterea etiam memor ero tui: quia

8. Abyssus abyssum invocat in voce cataractarum tuarum. Abyssus profunditas quaedam est impenetrabilis, incomprehensibilis. Putamus non cor hominis abyssus est? Quid enim profundius hac abysso? loqui homines possunt, videri possunt per operationem membrorum, audiri in sermone: sed cujus cogitatio penetratur? Cujus cor inspicitur? quid intus gerat, quid intus possit, quid intus agat, quid intus disponat, quid intus velit, quid intus nolit, quis comprehendit? Abyssus abyssum invocat, homo hominem 0809A lucratur. Non tamen in voce sua, sed in voce cataractarum tuarum, idest, praedicatorum tuorum, qui per vocem suam regni caelestis nobis aperiunt claritatem. Cataractae enim dicuntur fenestrae. Tamen secundum quosdam cataractae dicuntur proprie aquaeductus unde ebullit aqua. Tales sunt sancti prophetae et Apostoli, a quibus nobis defluit vera doctrina. Vel in voce cataractarum, idest, praedicantium, invocat abyssus abyssum: quia verba quae praedicant, ex novo et veteri Testamento confirmant. Abyssus invocat abyssum, quia duo testamenta quoddam sibi mutuo conferunt adjumentum: quia vetus est prophetia novi, et novum veteris est expositio Testamenti. Audita autem praedicatione, Omnia excelsa tua, idest, omnia judicia tua alta, investigabilia, et fluctus tui, idest, comminationes tuae, terrentes et tundentes super me transierunt. Superaverunt me et in imo demerserunt: sed tamen transierunt. Recessit ira, venit misericordia. Transierunt fluctus, venit tranquillitas. Agitabatur navicula ventis, operiebatur 0809B fluctibus: exclamaverunt periclitantes Deo, Salva nos: Et ipse imperavit fluctibus et mari, et facta est tranquillitas magna (Matth. 8. Marc. 6.) . Ubi abundavit peccatum, superabundavit gratia (Rom. 5.) : quia in ira sua non continuit misericordias suas Deus. Unde et subditur:

9. In die mandavit Dominus misericordiam suam. Quid est in die, nisi in tempore gratiae. Unde scriptum est, Ecce nunc tempus acceptabile, ecce nunc dies salutis (2. Cor. 6.) . Sed quia et dies habet noctem, et gratia tribulationem (Omnes enim, 203 qui pie volunt vivere in Christo, persecutionem patiuntur ((2. Tim. 3.)) ), ideo in nocte tribulationis mandavit canticum laudis. Et hoc est, quod subdit: Et nocte canticum ejus. Canticum in nocte, est laus Dei in tribulatione. In hoc discernuntur filii irae a filiis gratiae, quia quando succedunt prospera, laudant Deum communiter boni et mali. Sed quando veniunt adversa, mali quidem murmurant, sed boni laudant. 0809C Hinc alibi dictum est in psalmo, Benedicam Dominum in omni tempore, semper laus ejus in ore meo (Psal. 33.) . Vel per diem fide illuminata Gentilitas, per noctem infidelitate caecata Judaea potest intelligi. In die mandavit Dominus misericordiam suam, quia in Gentilitate credente praedicari praecepit peccatorum remissionem, et vitam aeternam. In nocte vero canticum: quia Judaeae orbatae vetus tantummodo reliquit Testamentum. Hinc alibi dicitur, In salicibus suspendimus organa nostra (Psal. 136.) . In Judaeis tanquam in salicibus infructuosis, organa suspenduntur, quia legalia et prophetica verba apud illos sunt. Pendent quidem, sed non resonant: quia illi in quibus suspenduntur, artem intelligentiae spiritualis ignorant. Diximus, quia canticum in nocte, est laus Dei in tribulatione. Sed quia dum tribulamur, periclitamur: non solum laudare Deum nos oportet, sed etiam orare. Ideo subditur:

10. Apud me, oratio Deo vitae meae: dicam Deo, Susceptor meus es. Cum Redemtor noster nos orare 0809D jubeat, et idem dicat: Scit enim Pater vester, quid necesse sit vobis, antequam petatis eum (Matth. 6.) : quaerendum videtur, quare a sciente quibus indigemus, petere praecipimur? Solent enim quidam haeretici objicere, quia scienti frustra loquimur. Quibus praeter exemplum Domini, qui in monte Oliveti oravit Patrem: praeter auctoritatem praecepti, quo nos orare praecepisse cognoscitur: breviter responderi potest, Nos nequaquam ideo orationi incumbere, ut scienti omnia, quibus indigeamus, cupiamus indicare: sed ea quae nobis sunt necessaria impetrare. Aliud est enim narrando te velle aliquid indicare, aliud orando te velle aliquid impetrare. In narratione quippe demonstrandum est studium, in oratione vero exaudiendi meritum. Et quoniam in sciente omnia, ita est misericordia, ut sit etiam in ipso justitia: hoc quod per misericordiam vult indigentibus benigne largiri, vult quoque eosdem indigentes apud 0810A justitiam suam orando promereri. Oratio quippe in sacris literis frequentius accipitur, utilis et honestarum rerum apud Deum vel apud sanctos ejus recta postulatio. Nihil est quod utilius possit facere servus Dei, quam orare et laudare Deum. Sed si veraciter volumus orare, valde attendendum et memoriae commendandum est, quod dicitur, Apud me oratio mea Deo vitae meae. Saepe quando oro, mens mea vagatur exterius, non intelligo quod dico. Tunc oratio mea non est apud me, neque ipse ego sum apud me. De talibus Dominus ait, Populus hic labiis me honorat, cor autem eorum longe est a me (Isai. 26.) . Quomodo autem intendit Deus orationi meae, cui non intendo? Quod si in intimo arcano cordis mei oro Deum meum, et ea quae ad salutem animae meae pertinent, peto: tunc possum veraciter dicere, Apud me oratio mea Deo vitae meae, id est, Deo qui praestat 204 mihi vitam praesentem, et aeternam. Et in ipsa oratione Dicam Deo, Susceptor meus es, id est, me infirmum suscepisti ad curandum, vel susceptor meus es, ne 0810B in tribulatione succumbam. Magna nobis fiducia, fratres, quia susceptor noster est Deus. Ergo post tantas iniquitates et negligentiam properemus ad poenitentiam: curramus in fervore spiritus ad gratiam, quae neminem vult perire, sed omnes salvare (1. Tim. 2.) . Venite (inquit) ad me omnes qui laboratis, et ego vos reficiam (Matth. 5.) . Iterum infirma anima videns se peregrinari, atque inter molestias et tentationes tribulari, dolendo et gemendo conqueritur dicens: Quare oblitus es mei? et quare contristatus incedo, dum affligit me inimicus? Videtur oblivisci Dominus servos suos, quando eos permittit contristari, persecutionibus affligi, tentationibus concuti: nec eos cito exaudit, non visibiliter adjuvat, non corporaliter eripit. Ideo autem dicit, Quare? quia nescit aliquis utrum haec patiatur ad probationem, sive ad damnationem. Sed valde tremendum est, quod subdit:

11. Dum confringuntur ossa mea, exprobraverunt 0810C mihi, qui tribulant me inimici mei. Ossa enim (Ex Augustino) fortes sunt: et aliquando ipsi fortes tentationibus cedunt. Haec cum quisque considerat ex corpore Christi, ex voce corporis Christi nonne clamat, Ut quid me repulisti? Ut quid tristis incedo, dum affligit me inimicus? Dum confringit ossa mea? Non carnes meas, sed etiam ossa mea: ut in quibus putabatur esse aliqua fortitudo, videas cedere in tentationibus: ut caeteri infirmi desperent, quando fortes vident succumbere. Quanta ista pericula, fratres mei! Exprobraverunt mihi, qui tribulant me. Iterum vox illa, Dum dicunt mihi per singulos dies, Ubi est Deus tuus? Et maxime ista dicunt in tentationibus Ecclesiae: Ubi est Deus tuus? Quantum haec martyres audierunt, pro nomine Christi fortes et patientes! Et quantum illis dictum est, Ubi est Deus vester? Liberet vos, si potest. Tormenta enim ipsorum extrinsecus videbant, coronas extrinsecus non videbant. Et ego, quoniam propter haec ad me turbata est anima mea, quid ei aliud dicam, quam illud, Quare 0810D tristis es anima mea? et quare conturbas me? Et quasi respondenti, Non vis, ut conturbem te, hic posita in tantis malis? suspirans ad bona, sciens et laborans, non vis, ut conturbem te? Spera, inquit, in Deum, quoniam adhuc confitebor illi. Dicit ipsam confessionem, et repetit spei confirmationem, Salutare vultus mei, et Deus meus.