390 Caput II.

Praemissa distinctione de triplici genere mortis, ostendit tertium genus medium esse; imo potius bonum judicandum, quod nos vitae miseriis ac peccatis liberet; idem tamen patienter exspectandum.

0540B 3. Sed mortis tria sunt genera. Una mors peccati est, de qua scriptum est: Anima quae peccat ipsa morietur (Ezech. XVIII, 4) . Alia mors mystica, quando quis peccato moritur, et Deo vivit, de qua ait Apostolus: Consepulti enim sumus cum illo per baptismum in mortem (Rom. VI, 4) . Tertia mors est, qua cursum vitae hujus et munus explemus, id est, animae corporisque secessio. Advertimus igitur quod una mors sit mala, si propter peccata moriamur: alia 0541A mors bona sit, qua is qui fuerit mortuus, justificatus est a peccato: tertia mors media sit; nam et bona justis videtur, et plerisque metuenda, quae cum absolvat omnes, paucos delectat. Sed non hoc mortis est vitium, at nostrae infirmitatis, qui voluptate corporis, et delectatione vitae istius capimur, et cursum hunc consummare trepidamus, in quo pius amaritudinis, quam voluptatis est. At non sancti ac sapientes viri, qui longaevitatem peregrinationis hujus ingemiscebant, dissolvi, et cum Christo esse pulchrius aestimantes: denique diem generationis suae exsecrabantur, sicut quis ait: Pereat dies illa in qua natus sum (Job. III, 2) .

4. Quid enim est quod haec vita delectet, plena aerumnarum et sollicitudinum? In qua innumerae calumniae, 0541B et multae molestiae, et multae lacrymae eorum qui afflictantur molestiis, et non est, inquit (Thren. I, 2) , qui eos consoletur. Et ideo laudat Ecclesiastes defunctos magis quam viventes. Et optimus, inquit, supra hos duos, qui nondum natus est, qui non vidit hoc malum (Eccl. IV, 2 et 3) . Et alibi idem Ecclesiastes meliorem longaevo viro eum asseruit (Eccl. VI, 3) , quem abortu ejecit mater sua; quia non vidit haec mala quae fiunt in hoc mundo, nec in has venit tenebras, nec in vanitate ambulavit saeculi; et ideo requiem 391 hic magis habebit qui in hanc vitam non venit, quam ille qui venit. Quid enim boni est homini in hac vita, qui in umbra vivit, nec expleri potest cupiditatibus suis? Et si expleatur divitiis, fructum quietis amittit, quia cogitur custodire quod misera 0541C aviditate quaesierit; ut miserius eas possideat, cui prodesse non poterunt. Quid enim miserius quam ut custodia torqueat, quarum abundantia nihil prosit?

5. Itaque si plena oneris vita, utique finis ejus allevamento est: allevamentum autem est bonum, mors autem finis: mors igitur bonum est. Neque enim aliter gavisus est Simeon, qui responsum acceperat non visurum se mortem, nisi prius videret Christum Domini; et cum eum parentes in templum inducerent, suscepit manibus suis, et dixit: Nunc dimittis servum tuum in pace (Luc. II, 29) ; quasi necessitate quadam teneretur in hac vita, non voluntate. Ita dimitti petit, quasi a vinculis quibusdam ad libertatem festinaret. Sunt enim velut vincula quaedam corporis hujus, et quod est gravius, vincula 0541D tentationum, quae nos alligant, et ad injuriam captivitatis astringunt quadam lege peccati. Denique in exitu ipso videmus quemadmodum anima decedentis paulatim solvat se vinculis carnis, et ore emissa evolet tamquam carcereo corporis hujus exuta gurgustio. 0542A Denique festinabat etiam sanctus David de hoc loco peregrinationis exire, dicens: Advena ego sum apud te in terra et peregrinus, sicut omnes patres mei (Ps. XXXVIII, 13) . Et Ideo tanquam peregrinus ad illam sanctorum communem omnium patriam festinabat, petens pro hujus commorationis inquinamento remitti sibi peccata, priusquam discederet e vita. Qui enim hic non acceperit remissionem peccatorum, illic non erit. Non erit autem qui ad vitam aeternam non poterit pervenire, quia vita aeterna remissio peccatorum est. Ideoque dicit: Remitte mihi, ut refrigerer, priusquam abeam, et amplius non ero (Ps. XXXVIII, 14) .

6. Quid igitur tantopere vitam istam desideramus, in qua quanto diutius quis fuerit, tanto majore oneratur 0542B sarcina peccatorum? Ipse Dominus ait: Sufficit diei malitia sua (Matth. VI, 34) . Et Jacob dixit: Dies annorum vitae meae quos habeo, centum triginta minimi et mali (Gen. XLVII, 9) , non quia dies mali, sed quia nobis accessu dierum malitiae incrementa cumulantur. Nullus enim dies sine nostro peccato praeterit.

7. Unde egregie Apostolus ait: Mihi enim vivere Christus est, et mori lucrum (Phil. I, 21) , aliud ad necessitatem vitae referens, aliud ad mortis utilitatem. Christus enim nobis vivere est, cui servimus, cui oportet ut a sanctis suis in Evangelii praedicatione deferatur obsequium. Denique et Simeon qui ait: Nunc dimittis servum tuum (Luc. II, 29) , propter Christum exspectabat. Christus enim rex noster est; et ideo 0542C quod rex jubet, deserere non possumus et contemnere. Quantos imperator terrae hujus in peregrinis locis aut honoris specie, aut muneris alicujus causa jubet degere! Numquid hi inconsulto 392 imperatore discedunt? Et quanto amplius est divinis parere, quam humanis! Vivere ergo sancto Christus est et mori lucrum. Unde Apostolus quasi servus; non enim refugit vitae obsequium, et quasi sapiens lucrum mortis amplectitur. Lucrum est enim evasisse incrementa peccati, lucrum fugisse deteriora, et ad meliora transisse. Et addidit: Dissolvi enim, et cum Christo esse multo melius: permanere autem in carne magis necessarium propter vos (Philip. I, 23, 24) . Aliud melius, aliud necessarium. Necessarium propter fructum operis, melius propter gratiam et copulam Christi.