486 Caput III.

Quod supra Jacob dictus sit Josephum objurgasse, id non fecisse ob incredulitatem: quando futurae Incarnationis praescius eumdem ad fratres misit. Joseph postquam erravit in agro, venit in Dothaim. Eum fratres e longe videntes interimere cogitant: sed mutato consilio vendunt Ismaelitis. Et haec, itemque tunicae cruentatio, et lacus ariditas, mysterio passionis adaptantur.

0644C

9. Non ergo tanto somnio Patriarcha non credidit, qui utrumque pariter gemino prophetabat oraculo; ut et personam justi repraesentaret et populi, quod Dei Filius venturus esset in terras, qui et diligeretur a justis, et negaretur a perfidis. Videbat igitur futurae Incarnationis mysteria, qui filium mittebat ad fratres (Gen. XXXVII, 14) ; ut videret si recte sunt oves. Quas oves Deus jam tunc in illo Patriarchae studio requirebat, nisi eas de quibus ipse Dominus Jesus in Evangelio dixit: Non veni nisi ad oves perditas domus Israel (Matth. XV, 24) ? Et misit, inquit, in Sichem (Gen. XXXVII, 13) , quod 0644D interpretatione dicitur humerus, sive dorsum, hoc est, ad eos qui non converterentur ad Dominum, sed fugientes se a facie ejus averterent; quod est proprie peccatoris. Exiit Cain a facie Dei. Et Propheta dicit: Pones eos dorsum (Ps. XX, 13) . Justus autem non se avertit a Domino, sed occurrit dicens: Oculi mei semper ad Dominum (Ps. XXIV, 15) . Et Esaias dicenti Domino: Quem mittam (Esai. VI, 8) ? sponte se obtulit dicens: Ecce ego. Et Simeon exspectavit 0645A ut videret Christum Domini, et posteaquam vidit, quoniam remissorem peccatorum, et totius mundi viderat redemptorem, quasi levatus a peccato, poposcit usu carnis hujus absolvi, dicens: Nunc, Domine, dimitte servum tuum in pace; quoniam viderunt oculi mei salutare tuum (Luc. II, 30 et 31) . Et Zachaeus hinc primum suae praerogativam commendationis invenit, quod in arborem ut Christum videret, ascendit. Ergo Joseph a patre missus est ad fratres, ab illo magis Patre, qui proprio Filio non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit illum: ab illo Patre, de quo scriptum est: Deus Filium suum mittens in similitudinem carnis peccati (Rom. VIII, 3) .

10. Et errabat Joseph, quia fratres suos invenire non poterat (Gen. XXXVII, 15) . Non immerito errabat, 0645B qui quaerebat errantes; eos enim agnoscit Dominus qui sunt ipsius. Denique et Jesus fatigatus ex itinere sedebat supra puteum. Fatigabatur, quia non inveniebat Dei populum quem quaerebat; exierat namque a facie Domini. Qui enim culpam sequitur, exit a Christo. Peccator exit, justus intrat. Denique Adam se peccator abscondit; justus autem dicit: Intret oratio mea in conspectu tuo (Psal. LXXXVII, 3) .

11. Invenit autem Joseph fratres suos in Dothaim, quod significat defectionem. Ubi est enim nisi in defectione qui Deum deserit? Nec mirum si deficiebant, qui non audiebant dicentem: Venite ad me omnes qui laboratis, et onerati estis, et ego vos reficiam (Matth. XI, 28) . Venit igitur Joseph in Dothaim: Et praeviderunt eum de longe venientem, antequam 0645C appropiaret ad illos, et insaeviebant, ut occiderent illum (Gen. XXXVII, 18) . Merito longe erant, qui erant in defectione, et ideo insaeviebant, quia non appropiaverat iis Christus. Nam si appropiasset his typus 487 Christi, fratrem utique dilexissent; sed prope esse non poterant, qui parricidium cogitabant. Ecce, inquiunt, somniator ille venit: nunc ergo venite, occidamus eum (Ibid., 19) . Nonne haec verba dicebant, qui de parricidali sacrilegio cogitabant? Sicut de ipsis Salomon ait: Tollamus justum, quia inutilis est nobis (Sap. II, 12) .

12. Et addiderunt in Genesi: Et videbimus quid proderunt somnia illius (Gen. XXXVII, 20) . Hoc scriptum est de Joseph, completum est de Christo, quando Judaei in ejus passione dixerunt: Si rex Israel est, 0645D descendat nunc de cruce, et credimus ei. Confidit in Deum, liberet nunc eum, si vult (Matth. XXVII, 42) . Numquid et ipsi fratres tam impii, ut fratrem occiderent? 0646A Et unde tantorum merita patriarcharum ut Lex Tribus totius plebis eorum vocabulis designaret? Quomodo conveniunt pietatis nomina, et sceleris insignia? Sic etiam isti typo populi, non animi sui vitio laborabant. Inde omnis invidia, inde parricidii meditatio: invidia per figuram, pietas per affectum.

13. Denique Ruben et Judas germanitatis pia jura servantes, de manibus caeterorum eum liberare cupiebant, meritoque Judas paterna benedictione praefertur, cum ei dicitur: Adorabunt te filii patris tui. Catulus Leonis Juda, et ipse erit exspectatio gentium (Gen. XLIX, 8 et 9) . Quod utique soli convenit Christo, cui repositum fuit ut adoraretur a fratribus, et exspectaretur a gentibus, lavaret in vino stolam 0646B suam proprii corporis passione, quia carnem suam nulla peccati labe maculavit. Aser quoque non utique sibi convenire credebat. Aser pinguis panis ejus, et ipse Aser cum principibus. Quid vero ipse Joseph, cui dictum est: Filius ampliandus meus Joseph, filius ampliandus meus: zelatus filius meus, filius meus adolescentior, ad me revertere (Ibid., 22) ? In quem consilium conferentes maledicebant, in quo benedictio praevaluit super benedictionibus montium manentium, et desideriis collium aeternorum. Quem significari in se intelligebant, nisi illum qui omnium merita supereminens, supra omnium desideria sanctorum immensae teneret apicem potestatis, quem voto nullus aequaret? Compensatur ergo in patriarchis invidia per gratiam, qui et excusantur a culpa, et 0646C revelationis munere consecrantur. Non enim tam culpabile est dixisse quae plebis sunt, quam beatum vidisse quae Christi sunt. Subierunt personam peccatoris populi, ut acciperent gratiam Domini redemptoris. Certe culpam abolevit gratia, gratiam culpa non minuit.

14. Et ut cognoscamus omne hoc de populo et de Domino Jesu mysterium esse: Venite, inquit, vendamus Joseph Ismaelitis (Gen. XXXVII, 27) . Quid interpretationis habet nomen Joseph, nisi quod divinam gratiam 488 significet, et expressionem Dei summi? Quis igitur venditur, nisi ille qui cum in forma Dei esset, non rapinam arbitratus est esse se aequalem Deo: sed semet ipsum exinanivit, formam servi accipiens (Philip. II, 6 et 7) ? Neque enim nos 0646D eum emissemus, nisi vendidissent eum. Quem sui male vendiderunt, alieni pejus emerunt. Vendiderunt negotiatoribus bonum odorem, emerunt a 0647A proditoribus. Vendidit eum Judas, emerunt Ismaelitae, qui significantur Latina interpretatione, odio habentes Deum suum. Ideo alibi viginti, alibi viginti et quinque aureis, alibi triginta invenimus emptum Joseph; quia non omnibus unius aestimatione pretii valet Christus. Aliis minus, aliis amplius. Fides ementis, incrementum est mercis: religiosiori pretiosior est Deus, peccatori pretiosior est redemptor. Pluris et illi valet qui plus habet gratiae: sed etiam cui multa donata sunt, pluris valet; quia cui plus remissum est, plus diligit, sicut ipse Dominus in Evangelio pronuntiavit de illa muliere quae super ejus pedes effudit unguentum, et lacrymis lavit, et capillis suis tersit, et osculis siccavit, de qua ait ad Simonem: Propter quod dico tibi: Remissa sunt ei 0647B peccata multa, quoniam dilexit multum. Cui autem minus dimittitur, minus diligit (Luc. VII, 47) . Interdum diversitates pretii non solum quantitatis habent, sed etiam numeri expressionem; sicut habes de unguento quod ad sepeliendum se Dominus fusum esse memoravit, sicut scriptum est dicente Juda: Potuit hoc venumdari denariis trecentis (Marc. XIV, 5) . Quo numero non quantitatis, sed significatio crucis videtur expressa. Ita hic quoque diversitas vel viginti vel triginta aureorum vel argenteorum, habet vel geminatae vel triplicatae perfectionis indicium. Nam viginti quinque aurei, jubilaei qui est remissionis numerus, significant pretiosissimam portionem. Hic quoque, ut Dominicae passionis figuram advertas, ait Judas patriarcha: Tradamus Joseph 0647C Ismaelitis: at manus nostrae non sint injectae super eum (Gen. XXXVII, 27) . Et bene superius dixerat: Manus autem nolite inferre illi (Ibid., 22) . Quod Judaei in Domini passione dixerunt: Nobis non licet interficere quemquam (Joan. XVIII, 32) ; ut sermo Jesu impleretur, significans qua morte moriturus esset.

15. Jam tunc ergo crucis futurae praefigurabatur insigne; simul et quod exutus est tunica (Gen. XXXVII, 23) , id est, carne quam assumpsit exutus est, decora diversitate virtutum. Ergo tunica ejus, id est, caro, non divinitas cruentata est: et indumentum ei carnis, non immortalitatem vitae auferre potuerunt. Hanc tunicam Judaicae bestiae cruentaverunt, illae de quibus dicit: Ecce ego mitto vos sicut agnos inter lupos (Luc. X, 3) .

0647D 16. Quod autem lacus siccus erat (Gen. XXXVII, 24) , quid mirum si Judaeorum lacus aquam non habet, qui dereliquerunt 489 fontem aquae vivae, et fecerunt sibi lacus contritos? Et ut scias verum hoc esse mysterium, ipse de se Dominus ait: Posuerunt me in lacu inferiori, in tenebris, et in umbra mortis (Psal. LXXXVII, 7) .

17. Illi igitur emunt Christum qui bonos odores 0648A deferunt, thymiama quo adolent altaria piae mentis. Unde et David graece hoc modo ait: Κατευθυνθήτω ἡ προσευχή μου ὡς θυμίαμα ἐνώπιόν σου (Ps. CXL, 2) . Resinam quoque qua marmora confracta sociantur, est resina spiritalis quae fracturas animae tuae solidet, et divulsa connectat, resoluta constringat. Haec enim spiritalis resina corroborat, et quaedam comminuta animae membra componit, ut sine offensione socientur. Denique Jeremias hanc quaerit resinam, ut Babyloniam curet sanare, si possit, dicens: Accipite resinam corruptioni ejus, si quo modo sanabitur. Curavimus Babyloniam, et sanata non est (Jer. LI, 8 et 9) . Non est sanata Synagoga, quia resina ista migravit ad Ecclesiam. Ideo ex Galaad veniebant negotiatores, hoc est, de possessione vel incolatu testimonii, 0648B merces suas ad Ecclesiam transferentes, ut gentium peccata resina ista curaret. De quibus dicitur: Convalescite, manus demissae, et genua dissoluta (Esa. XXXV, 3) . Fides sincera resina est. Hanc adhibebat Petrus, cum diceret claudo: In nomine Jesu Christi Nazareni surge et ambula (Act. III, 6) ; meritoque surrexit, et ambulavit. Hanc habebat cum diceret paralytico: Aenea, sanet te Dominus Jesus Christus: surge et sterne tibi. Et surrexit, et stravit sibi (Act. IX, 34) . Hanc habebat, cum diceret mortuae: Surge in nomine Domini nostri Jesu Christi. Et defuncta surrexit (Ibid., 4) . Hujus resinae temperamento lapides illi de quibus potens est Dominus resuscitare filios Abrahae, compaginantur. Hujus resinae medicamento claudus erigitur, paralyticus reformatur, mortua resuscitatur.

0648C 18. Illud quoque quod haedi sanguine resperserunt tunicam ejus (Gen. XXXVII, 32) , videtur significare quoniam falsis testimoniis appetentes, in invidiam deduxere peccati omnium peccata donantem. Nobis agnus est, illis haedus. Nobis agnus Dei occisus est, quibus abstulit peccatum mundi: illis haedus, quorum acervavit errores, delicta cumulavit. Ideoque ait: Implete mensuram patrum vestrorum (Matth. XXIII, 32) . Meritoque Jacob posteritatis suae deplorans dispendia, quasi pater filium flebat amissum, quasi propheta lugebat interitum Judaeorum. Denique scidit etiam vestimenta sua: quod in passione Domini factum legimus (Matth. XXVI, 65) a principe sacerdotum, in quo esset non privata persona, 0648D sed publici munus officii. Et velum templi scissum est (Matth. XXVII, 51) ; ut profanata mysteria, nudatum populum salutaribus indumentis, divisum regnum talibus manifestaretur insignibus destruendum; quia omne regnum divisum facile destruetur. Et vere divisum, quando hoc quod erat Christi, coepit esse etiam diaboli. Neque enim poterant indivisi manere, qui a Patre Filium separabant.