Caput XIX.

Luxuriosis exitium Esaiae prophetia denuntiari: mare a mercatoribus, in quorum avaritiam invehitur, sollicitari non debere; cum non ad navigandum, sed ad escam, et non hominibus, sed piscibus ad perambulandum fuerit datum: postremo qua ratione navibus comparentur voluptuosi?

0721C

69. Et quid aliorum utar sententiis? Ipsi bene pasti ac luxuriosi quid sibi sperent, audiamus. Inducit enim eos Esaias propheta dicentes: Manducemus et bibamus: cras enim moriemur (Esai. XXII, 13) . Meritoque exclamat: Ululate naves Carthaginis, quae perierunt, et non amplius erunt (Esai. XXIII, 1) . Quod est dictum de visione Tyri, quam luxuriosam urbem cognovimus. Ideoque nona visio est, non septima aut octava, quod ea neque legem custodiat, neque Evangelii gratiam: cum et sabbato legitimo ignes libidinis adolere sit vetitum, et Evangelii serie octavus dies resurrectionis illuceat. Idem autem dies primus atque 0721D octavus, quia Dominica dies in se recurrit. Luxuria ergo nec fidem habet, nec observantiam disciplinae: 0722A luxuria seminarium et origo vitiorum est. Nec arbitremini me adversus Apostolum dixisse (I Tim. VI, 1) , quia ille ait avaritiam radicem esse vitiorum omnium, quoniam luxuria ipsius est mater avaritiae. Etenim cum exhauserit quis luxuriando proprias facultates, quaerit postea avara compendia.

70. Auditis hodie quid lectum sit: Mercatores. inquit, Phoenicum transmeantes mare in aqua multa: semen mercatorum sicut messis quae defertur (Esai. XXIII, 2 et 3) . Vicinae sunt istae civitates, Tyrus, Phoenice, Sidon: vicinae ut locis, ita et vitiis. Mercatores a negotiationibus periculosa transfretatione maris 557 lucella quaerentes. Sollicita vita hominum, inquieta conversatio, et quodam semper in turbine, ventis ipsis mobilior quibus volvitur, et huc atque 0722B illuc saepe jactatur. Utique accusatis crebra naufragia, quis vos navigare compellit? Quasi non invidia opum et terras faciatis intutas, et ad latrocinium plurimos excitetis? Mare non ad navigandum fecit Deus, sed propter elementi pulchritudinem. Latius pelagi fudit aequora, certe ut freto includeret terras, ne longius tu vagus et exsul errares. Sed tempestate jactatur mare. Timere ergo, non usurpare debetis. Elementum innocens nihil deliquit: temeritas humana sibi est ipsa discrimini. Denique qui non navigat, nescit timere naufragium. Dominus dixit: Dominamini piscium maris (Gen. I, 28) , non dixit: Navigate in fluctibus. Denique et propheta Jonas, qui missus est in Ninivem, ut poenitentiam praedicaret, quia voluit navigare, ut fugeret a facie Dei, tempestate 0722C turbatur, et sorte ductus, et jactatus in mare, et exceptus a ceto est.

71. Propheta quoque David ait, cum Dei circa hominem commemoraret gratiam: Omnia subjecisti sub pedibus ejus, oves et boves universas, insuper et pecora campi, volucres coeli, et pisces maris, qui perambulant semitas maris (Psal. VIII, 8 et 9) . Piscibus dedit, non hominibus, perambulare semitas maris. Ad escam tibi mare datum est, non ad periculum: ad cibum, non ad mercatum utere. Cur tibi periculum generas de voluptate? Cur separatioris elementi profunda rimaris? Cur inquietas mundi altiora secreta? Cur postremo saepius sulcare atque exarare fluctus impatiens nauta contendis? Cur tentas frequenter innoxia aequora, irritas procellas? O inexplebilis 0722D avaritia mercatorum? Cedit tibi et mare, et inquietudinem tuam pelagus ferre non potest. Denique 0723A toties recurrentibus mercatoribus exaratum: Erubesce, Sidon, dixit mare (Esai. XXIII, 4) . Tamquam fatigati elementi vox ista dicentis est: Erubesce, Sidon, hoc est, meos fluctus negotiator arguis, cum sis ipse fluctibus inquietior; et erubesce vel pudore, quoniam periculo non moveris. Verecundiores venti sunt, quam vestrae cupiditates. Illi habent otia sua, numquam vestra quaerendi studia feriantur. Et cum otiosa tempestas est, numquam vestra otiosa sunt navigia. Versatur unda sub remige, quando quiescit a flamine.

72. Non parturivi, inquit, nec peperi, nec enutrivi juvenes (Ibid.) . Quid me inquietant quos nescio, quos non agnosco? Ite in Carthaginem, ululate qui inhabitatis insulas (Ibid. 6) . Supra dixit: Ululate 0723B naves Carthaginis. Carthaginem etenim Tyrii condiderunt, et ideo Carthaginenses sequuntur luxuriam conditorum, transfusa in se decolora successione nequitiae, pessimorum vitiorum deteriores haeredes. Et bene luxuriosos, naves dixit. Sicut enim hae vento, ita illi cibo jactantur et vino. Insulas 558 repleta potu corpora inhabitant, naufragiis circumsonant, tunduntur fluctibus ebrietates, nec per diem nec per noctem quiescunt. Horum igitur mercatorum semen in aqua, messis in fluctibus est. In aqua enim labores suos seminant, ut pericula metant. In aqua eis seges pullulat, in aqua messis exuberat. Fructus ipse in aqua est, numquam tutus et solidus. Unde recte ait (Ezech. XXVIII) : Qui seminabat in terra, non introivit in negotiationem: immo qui seminabat in coelo. 0723C Sed est bona terra, in qua quicumque seminaverit, fructus ei coelestes orientur.