Caput IV.

De origine et antiquitate jejunii, a quo primus usus mundi coepit, de quo prima lex in paradiso constituta fuit; quod tandem quos gula denudaverit, operit.

0700A

6. Itaque ne terrenum quis, aut novellum putet esse jejunium, primus usus mundi a jejunio coepit, quando lux clara resplenduit (Gen. I, 3 et seq.) . Secundus dies in jejunio, quando coeli factum est firmamentum. Tertio die pabulum terra germinavit, natura obsequium praebuit, jejunium tamen coelestis disciplina servabat. Quarto die luminaria facta sunt solis et lunae, et adhuc jejunium. Quinto die preduxerunt aquae repentia animarum viventium, et volatilia volantia super terram secundum firmamentum coeli: et vidit Deus quia bona, et benedixit ea, dicens: Crescite et multiplicamini, et replete aquas quae sunt in 538 mari: et volatilia multiplicentur 0700B super terram (Ibid., 22) . Et adhuc jejunium. Denique benedixit ea, sicut scriptum est, et dixit: Crescite, et non dixit: Edite et manducate. Sexto die bestiae sunt creatae (Dist. 35, c. Sexto die) , et cum bestiis orta edendi potestas est, et usus escarum. Ubi cibus coepit, ibi finis factus est mundi. Ubi coepit sua incrementa nescire, ibi coeperunt divina circa eum opera feriari. Quo indicio declaratum est quod per cibos mundus haberet imminui, per quos desiit augeri. Nemo delictum sciebat, nemo poenam timebat, nemo noverat mortem.

7. Plantavit Dominus paradisum ad gratiam beatorum, posuit ibi hominem operari, et custodire eum. Et ut sciamus (Dist. et cap. iisdem, § Et ut sciamus) non esse novellum jejunium, primam illic 0700C legem constituit de jejunio. Sciebat enim quod per escam culpa haberet intrare. Prima poena de jejunii praevaricatione intraverat, dicente mandato Dei: De ligno quod est scientiae boni et mali non comedetis: qua die autem manducaveritis ex eo, morte moriemini (Gen. II, 17) . Eo usque autem (Dist. et cap. iisdem, § Eo usque) nemo praevaricari noverat, ut adhuc orta non esset, quae prima est praevaricata indictum abstinentiae. Lex a Domino Deo, praevaricatio legis a diabolo: culpa per cibum, latebra post cibum. Cognitio infirmitatis in cibo, virtus firmitatis in jejunio. Denique quamdiu interdictis abstinuere, nesciebant esse se nudos: posteaquam manducaverunt de interdicta arbore, nudatos esse se cognoverunt. Merito ergo mulier ubi culpae agnovit auctorem, 0700D interrogata respondit: Serpens persuasit mihi, et manducavi (Gen. III, 13) . Serpens gulam suadet, Dominus jejunare decernit (Dist. et cap. iisdem, § Serpens) . Denique ipse ait: Jejunate et orate, ne intretis in tentationem (Matth. XXVI, 41) . Itaque gula de paradiso regnantem expulit, abstinentia ad paradisum revocavit errantem.

8. Et dixit Deus: Ecce Adam factus est quasi 0701A unus ex nobis (Gen. III, 22) . Irridens utique Deus, non approbans dicit, hoc est: Putabas te similem fore nostri: sed quia voluisti esse quod non eras, destitisti esse quod eras: intra te eras, et dum supra te esse affectas, infra te esse coepisti. Denique vestivit eum tunica pellicea prius, et sic ait: Ecce Adam, quasi dicat: Ecce amictus tuus, ecce dignum indumentum tuum, hic te vestitus decet. Qui divina affectant, tali digni habentur ornatu. Ecce quo te tua culpa deduxit, ecce nunc in hac tunica pellicea tamquam unus ex nobis aperuisti oculos. Circumspice diligenter, nudum te aspicis, quem vestitum putabas.

9. Gula ergo nudos facit, jejunia operiunt etiam exutos. Unde David ait: Operui in jejunio animam 0701B meam (Ps. LXVIII, 11) . Bonum operimentum, quod animam tegit, ne a tentatore deprehendatur, ne a tentatore nudetur. Bonum velamen quod tegit culpam, tegit abstinentia, tegit gratia. Beati enim quorum remissae sunt iniquitates, et quorum tecta sunt peccata. Tegit gratia, dum remittit, et omnem abolet errorem: tegit abstinentia, dum obumbrat vitium, et moesto abscondit affectu, atque extenuat poenitendo. Etenim jejunium et 539 eleemosyna a peccato liberant. Opertus erat Adam virtutum velamine priusquam praevaricaretur, sed tamquam exutus praevaricatione, vidit se esse nudum; quia indumentum quod habebat, amiserat. In diebus enim jejuniorum vestrorum orietur, inquit, tibi matutinum lumen tuum, et sanitas tua matura orietur, et praecedet ante te justitia, 0701C et circumdabit te majestas Domini (Esai. LVIII, 8) . Bonum vestimentum lux. Scriptum est enim: Circumdatus luce sicut vestimento (Ps. CIII, 2) . Bonum vestimentum; quando circumdat Dominus et operit jejunantes.