Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum Quae In Hac Prioris Tomi Parte Continentur.
Elenchus Operum Quae In Hac Prioris Tomi Parte Continentur.
Epistola Dedicatoria.
Praefatio.
Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi, A Paulino Ejus Notario Ad Beatum Augustinum Conscripta.
Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi, A Paulino Ejus Notario Ad Beatum Augustinum Conscripta.
Vita Et Institutum Sancti Patris Nostri Ambrosii Mediolanensis Episcopi .
Vita Et Institutum Sancti Patris Nostri Ambrosii Mediolanensis Episcopi .
Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Ex Ejus Potissimum Scriptis Collecta, Et Secundum Chronologiae Ordinem Digesta.
Selecta Veterum Testimonia De Sancto Ambrosio.
Selecta Veterum Testimonia De Sancto Ambrosio.
In Sex Libros Hexaemeron Admonitio.
In Sex Libros Hexaemeron Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Hexaemeron Libri Sex.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Hexaemeron Libri Sex.
Liber Primus. De Opere Primi Diei.
Liber Secundus. De Opere Secundi Diei.
Liber Tertius. De Opere Tertii Diei.
Liber Quartus. De Opere Quarti Diei.
Liber Quintus. De Opere Quinti Diei.
Liber Sextus. De Opere Sexti Diei.
In Librum De Paradiso Admonitio.
In Librum De Paradiso Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Paradiso Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Paradiso Liber Unus .
In Libros De Cain Et Abel Admonitio.
In Libros De Cain Et Abel Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Cain Et Abel Libri Duo .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Cain Et Abel Libri Duo .
In Librum De Noe Et Arca Admonitio.
In Librum De Noe Et Arca Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Noe Et Arca Liber Unus.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Noe Et Arca Liber Unus.
Fragmentum Libri De Arca Noe.
In Libros De Abraham Admonitio.
In Libros De Abraham Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Abraham Libri Duo .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Abraham Libri Duo .
In Librum De Isaac Et Anima Admonitio.
In Librum De Isaac Et Anima Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Isaac Et Anima Liber Unus.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Isaac Et Anima Liber Unus.
In Librum De Bono Mortis Admonitio. Ubi praecipue De Habitaculis Animarum Post Mortem, deque libro IV Esdrae disceptatur.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Bono Mortis Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Bono Mortis Liber Unus .
In Librum De Fuga Saeculi Admonitio.
In Librum De Fuga Saeculi Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Fuga Saeculi Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Fuga Saeculi Liber Unus .
In Libros De Jacob Et Vita Beata Admonitio.
In Libros De Jacob Et Vita Beata Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Jacob Et Vita Beata Libri Duo .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Jacob Et Vita Beata Libri Duo .
In Librum De Joseph Patriarcha Admonitio.
In Librum De Joseph Patriarcha Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Joseph Patriarcha Liber Unus.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Joseph Patriarcha Liber Unus.
In Librum De Benedictionibus Patriarcharum Admonitio.
In Librum De Benedictionibus Patriarcharum Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Benedictionibus Patriarcharum Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Benedictionibus Patriarcharum Liber Unus .
In Librum De Elia Et Jejunio Admonitio, Ubi nonnulla de jejunio Quadragesimali Mediolanensis Ecclesiae, ac de conviviis super sepulcra martyrum celebr
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Elia Et Jejunio Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Elia Et Jejunio Liber Unus .
In Librum De Nabuthe Jezraelita Admonitio.
In Librum De Nabuthe Jezraelita Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Nabuthe Jezraelita Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Nabuthe Jezraelita Liber Unus .
In Librum De Tobia Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Tobia Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Tobia Liber Unus .
In Libros De Interpellatione Job Et David Admonitio.
In Libros De Interpellatione Job Et David Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Interpellatione Job Et David Libri Quatuor.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Interpellatione Job Et David Libri Quatuor.
Liber Primus. De Interpellatione Job, Et De Hominis Infirmitate.
Liber Secundus. De Interpellatione David.
Liber Tertius. De Interpellatione Job.
Liber Quartus. De Interpellatione David.
In Apologiam Prophetae David Admonitio.
In Apologiam Prophetae David Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Apologia Prophetae David Ad Theodosium Augustum.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Apologia Prophetae David Ad Theodosium Augustum.
In Alteram Davidis Apologiam Admonitio.
In Alteram Davidis Apologiam Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Apologia Altera Prophetae David.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Apologia Altera Prophetae David.
In XII Psalmorum Enarrationes Admonitio.
In XII Psalmorum Enarrationes Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Enarrationes In XII Psalmos Davidicos.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Enarrationes In XII Psalmos Davidicos.
In Psalmum XXXVIII Enarratio. Titulus: In finem pro Idithum Canticum ipsi David.
In Psalmum XLVIII Enarratio. Hujus titulus est: In finem filiis Core, Psalmus David.
In Psalmum LXI Enarratio. Titulus: In finem, pro Idithum, Psalmus ipsi David.
Index Rerum Quae In Hac Prioris Tomi Parte Continentur.
Index Rerum Quae In Hac Prioris Tomi Parte Continentur.
De Jacob Et Vita Beata Libri Duo.
De Joseph Patriarcha Liber Unus.
De Benedictionibus Patriarcharum Liber Unus.
De Elia Et Jejunio Liber Unus.
De Nabuthe Jezraelita Liber Unus.
De Interpellatione Job Et David Libri Quatuor.
Caput XI.
Parabola Nathan proponitur, atque ad sensum moralem, moxque ad allegoricum traducitur.
54. Sed jam ad nuntium transeamus. Nam superioribus diebus tractatus nobis de illo invidioso adulterio et homicidio David prophetae fuit, decursisque mysteriis non solum nihil quod condemnaretur; 0909C sed etiam quod laudaretur, invenimus. Nunc tractatus incipit esse de nuntio quem decursi psalmi titulus jam saepe repetitus ostendit. Sic enim est: Psalmus David intellectus, cum venisset ad eum Nathan propheta, cum intrasset ad Bethsabee (Psal. L, 1) .
55. Itaque et haec pars historiae retexenda est, quae hujusmodi est. Dives, inquit (II Reg. XII, 1 et seq.) , et pauper intra unam erant civitatem. Diviti multa armenta, multae oves; pauperi una ovis, quae de pane et vino pauperis alebatur, et in sinu ejus requiescebat. Venit hospes ad divitem; dives neque de armento suo, neque de gregibus suis aliquid abstulit, sed unam ovem pauperis occidit. Hoc ubi cognovit David: Morietur, inquit, vir ille, et restituet quadruplum. Respondit illi Nathan: Tu es. Deinde 0909D aperuit ei coeleste mandatum, dicens mandasse Dominum quod multa illi bona, id est, opes regias, sublato de pastorum numero, contulisset, quodque in eum suam misericordiam profudisset; et ideo quoniam peccato exasperasset Dominum, abducenda ejus omnia, rapienda ab hostibus, depopulandam domum. Tunc ait ille: Peccavi. Et respondit Nathan: Quoniam peccasse te confiteris, remittet tibi Dominus peccatum; sed filius tuus qui natus est ex Bethsabee, morietur. Hoc filio aegrotante, David flevit, humi jacuit, cilicio se operuit, jejunavit: ubi mortuum cognovit, surrexit, lavit, coenavit, alios consolatus est.
0910A 56. Videte quam multa. Primo omnium, quod Deus pius et misericors est, et quae nobis adversa contingunt, pro pretio nostri erroris excipimus. Didicimus igitur captivitatem pretium esse peccati; haec enim decernitur poena pro crimine. Deinde illud advertimus quod regum lapsus, poena populorum sit. Sicut enim eorum virtute servamur, ita etiam errore periclitamur. Unde optandum est nobis, ut regem gloriosum atque perfectum habere possimus. Nos ergo qui regem volumus habere perfectum, Dominum nolumus habere perfectum? An vero illi possunt velle hominem esse perfectum, qui Deum nolunt esse perfectum? Illud etiam breviter textus operatur historiae, ut advertamus quam cito veniae spes secuta sit. Non mediocre autem, quod Nathan denuntiavit 0910B ei, hoc est, inferior propheta. Gravis 728 enim verecundia pudorque delicti, ab inferiore reprehendi. Videtis quod culpa gratiam minuat. Sciebat Nathan, quod David nesciebat: adeo caligabat animus obumtratus quadam nube vitiorum. Deinde hic est Nathan, qui in superioribus David acceptum Domino prophetavit; ut doleret eodem redarguente peccatum, quo prophetante, meritum fuerat praedicatum.
57. Sed jam mysterium requiramus. Duo, inquit, viri erant in una civitate, unus dives, et alter pauper (II Reg. XII, 1) . Quis est hic dives aut pauper, nisi forte unus populus Judaeorum, et alter populus Christianus? Ille dives in Lege, dives eloquiis Dei sibi creditis, dives prophetiis, dives oraculis; hic vero pauper. Sed nolite hanc refugere paupertatem, quam 0910C sequitur regnum coelorum. Scriptum est enim: Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum coelorum (Matth. V, 3) . Bona paupertas, quae quod habuerit, non amittit. Bona paupertas, quae si thesauros non habet pecuniae, habet tamen thesauros scientiae atque sapientiae. Nolite, filii, quasi vilem despicere paupertatem. Iste pauper clamavit, et Dominus exaudivit eum (Psal. XXXIII, 7) . Nolite quasi magnis invidere divitiis: Divites eguerunt et esurierunt (Ibid., 11) . Sed si vultis habere bona, Dominum quaerite: Inquirentes enim Dominum, non deficient omni bono (Ibid.) . Ergo nolite recusare omnem pauperem. Pauper erat Petrus, et quem donaret, nummulum non habebat; sed pretiosiorem omni pecunia donabat salutem. Pauper ille erat Lazarus in 0910D Evangelio (Luc. XVI, 19 et seq.) ; sed ille qui ante in ostro dives jacebat et purpura, optabat post exitum vitae, stillante digito pauperis refrigerari. Quamvis ille ostro superbus regio et purpuratis vestibus vulnera pauperis dives fastidiosus horruerit, tamen in infernis locatus optabat eo loci fuisse quo Lazarus. Quo loco lectio non videtur pecuniarum divitem pauperemque describere; sed eum pauperem qui pro fide et devotione vulnera corporis non horruerit, famem jejuniumque toleraverit.
58. Cum igitur haberet populus Judaeorum in suis gregibus plurimas copias hostiarum; tamen unam 0911A oviculam quam populus ille pauper habebat, cripuit, gloriosae illam subjiciens passioni. Vis scire quam ovem? Sicut ovis ad victimam ductus est (Esai., LIII, 7) , qui pane pauperis alebatur, et potu pauperis utebatur, et in sinu pauperis dormiebat. Nostris enim utebatur alimentis, in nostri pectoris gremio quiescebat. Nam in Judaeorum sinu quiescere se non posse memoravit dicens: Filius hominis non habet ubi caput suum reclinet (Luc. IX, 58) .
59. Et venit hospes, inquit, ad virum illum divitem. Quis est iste hospes, nisi miserabile peccatum? Etenim culpa in hunc mundum tamquam hospes intravit, aliena nostrae et peregrina naturae. Itaque non de suis gregibus hostiam obtulit; sed accepit oviculam pauperis, et occidit illam. Cujus quidem 0911B passio licet quibusdam ad sacrificium salutare profecerit; tamen videtur illis sui fuisse furoris alimentum, et cibus culpae, incentivumque peccati. Denique Judas panem accepit a Christo, et tunc magis repletus est diabolo; quia non accepit ex fide, qui tam hospitali Domino 729 proditionem parabat.
60. Et iratus est David ad illum virum. Diximus quod per Prophetam Judaeorum populus declaratur, et ideo sub hac figura se ipse condemnat. Dignus est morte vir ille qui fecit hoc, et oviculam restituet in quadruplum, hoc est, periturum populum Judaeorum, sed cumulatioribus bonis fruiturum populum Christianum; quia praestabilior est praesentibus status qui ex resurrectione debetur.
61. Propositum mihi fuit, ut meminisse dignamini, 0911C adversus eos qui homicidium adulteriumque sancti David arguendum putant, qualicumque meo respondere sermone: et ita favore vestrae unanimitatis tractatus nostri cursus evasit: ut praedicandus ore omnium videretur, quem putabamus non posse defendi. Sed quoniam nostro vir sanctus auxilio non indiget, jam ipse vobis pro se loquatur, et factum suum ipsius dicta defendant.