Caput IX.

0825C Prophetae verbis significari Deum, qui ab hominibus propter eorum peccata fuerat aversus, eis postea per passionem Christi reconciliatum: ubi Deum hominum sacrificia aversatum, reconciliari tamen posse etiam Esaiae testimonio confirmatur. Item ut in domum Dei ingrediamur, nos qui insularum instar, criminum fluctibus tunsi, naufragia patiebamur, multiplici ratione fuisse a Christo renovatos.

32. Videns ergo in spiritu illam dulcedinem sacramentorum coelestium, illam mensam quae repellit atterentium insidias, sicut ipse in superioribus dixit: Parasti in conspectu meo mensam, adversus eos qui conterunt me (Psal. XXII, 5) , ait: Et introibo ad altare Dei mei, ad Deum qui laetificat juventutem meam. 0825D (Psal. XLII, 4) . Pulchre dixit. quasi Adam, Et introibo. Ejecti enim eramus de paradiso Domini, ex quo Adam peccati sui conscius vultum Domini declinavit. Decore quoque addidit: Et introibo ad altare Dei, quasi in conspectu Dei rediret. Aversus enim erat a muneribus nostris, quando Cain parricidae 651 illius munera non probavit. Latebat Cain alienus a Domini conspectu, furens effera vis animi, quod in fratris sui Dominus respexerat munera, in sua autem non respexerat, sub offensione proprios reliquit haeredes. Occiderat Abel non sibi, cujus et sanguis clamabat ad Dominum; sed occiderat omnibus 0826A nobis. Nullius prope jam sacrificium probabatur; quia non erat qui faceret bonitatem, non erat usque ad unum, quando nec Deo fides, nec fratris germanitati pietas reservata est. Venit Dominus Jesus ut resuscitaret Adam. Resuscitatus est et Abel, cujus munera placuerunt Deo. Obtulit semetipsum Dominus Jesus, id est, primitias corporis sui, in sanguinis aspersione melius loquente, quam sanguis Abel locutus est in terra. Respexit Deus in ejus munera, ex quo ipse reconciliationis divinae gratiam bonis reliquit haeredibus. Recte igitur sanctus David, quasi ex persona reconciliati hominis ait: Et introibo ad altare Dei mei, ad Deum qui laetificat juventutem meam.

33. Astruamus hunc locum, si possumus, etiam 0826B alterius prophetae exemplo, quemadmodum et hominis aversatus sit Dominus prius sacrificia, et postea sit eidem reconciliatus. Habemus in Esaiae libro scriptum, dicente Domino: Quo mihi multitudinem sacrificiorum vestrorum? dicit Dominus. Plenus sum: (Esai. I, 11) , id est abundo meis, vestra non quaero: holocaustomata arietum, et adipem agnorum et sanguinem taurorum et hircorum nolo, nec sic veniatis in conspectum meum. Et utique fetu pecorum obtulerat Abel sacrificium in quo placuerat Deo: sed typum non requirebat, qui exspectabat sacrificii veritatem. Exspectabatur enim passio Domini salutaris. Quis enim, ista requisivit de manibus vestris? Calcare regiam meam non apponetis (Ibid. 12) . Et infra, Cum extenderitis manus ad me, avertam faciem meam a vobis . . . . 0826C Sed lavamini, mundi estote, auferte malitiam ab animis vestris. Judicate pupillo, et justificate viduam, et venite, disputemus, dicit Dominus (Ibid. 15 et 16) . Claret igitur quod et ante aversus sit Dominus a sacrificiis hominis, et postea reconciliatus, ut respicere in nostra sacrificia dignaretur.

34. Ideo ergo securus intrat, qui ad Domini ingreditur misericordiam. Denique bono servo dicitur: Intra in gaudium Domini tui (Matth. XXV, 21) . De servo autem nequam dicitur: Tollite illum in tenebras exteriores (Ibid. 30) . Ideo et Adam dejectus de patria coelesti et illa sede paradisi, in insulam peccati est relegatus. Recte ergo dicit Scriptura: Renovamini, insulae (Esai. XLI. 1) . Quia peccatorum fluctibus, sicut insulae in istius mundi freto circumvenimur. 0826D Istae ergo insulae per adventum Domini peccatorum remissione renovatae sunt, id est, homines in lavacro, medii inter aquas quasi insulae constituti, tundebantur undarum molibus sicut insulae, sonoris peccatorum relidentibus fluctibus sicut insulae, in quibus ante, velut fraudum scopulis. erant simplicibus crebra naufragia; quia dolus erat in corde, in ore blanditiae. At vero postea quam Dominus 652 Jesus in quo dolus non est, adveniens in hunc mundum, coelestis expositione doctrinae humanarum profunda mentium serenavit, et tranquillitatem refudit affectibus singulorum, auferens sepem discordiae, quasi 0827A quaedam portuum coepere appropinquantibus esse suffragia; ut unusquisque navigium suae quietis in proximi aut fratris constituat affectu, et in secessu quodam piae mentis haereat littorali.

35. Non immerito ergo tanquam renovatus clamat David: Et introibo ad altare Dei mei, ad Deum qui laetificat juventutem meam; ut qui supra se inveterasse inter inimicos suos dixerat, ut in sexto legimus psalmo, hic ait juventutem sibi ex inveterata prolapsionis humanae senectute renovatam (Psal. VI, 8) . Renovamur enim per lavacri regenerationem; renovamur per Spiritus sancti effusionem; renovabimur etiam per resurrectionem, sicut in posterioribus dicit: Renovabitur sicut aquilae juventus tua (Psal. CII, 5) . Quomodo renovemur, audi: Asperges me hyssopo, et mundabor: lavabis me, et super nivem dealbabor (Psal. L, 9) . Et in Esaia ait: Si fuerint peccata vestra ut phoenicium, ut nivem dealbabo (Esai. I, 18) . Recte renovatur, qui de tenebris peccalorum 0827B in lucem virtutum mutatur et gratiam: ut qui tetra prius colluvione sordebat, supra nivem albenti nimis fulgore resplendeat.