Caput IV.

Qui turbari se boni consulunt eos exire ex Aegypto, quae per Jordanem designatur: per eum fluvium adumbrari etiam Christum, quod nempe cordium cogitationes penetret, et sanctis terrenam ac coelestem dividat possessionem. Hoc tamen Christo convenire, Patre non excluso; et ibi quid per Sicimam significetur? Item Christum montem fuisse magnum per divinitatem, modicum per incarnationem, quam cum Lex vetus ad homines redimendos non sufficeret, Evangelium illaturus susceptam voluit.

14. Propterea, inquit, memor ero tui, Domine, de 0816D terra Jordanis et Hermoniim (Ibid.) . Memor est de terra Jordanis, in quo gratia memoriam devotionis accumulat. In Jordanem Naaman Syrus ille descendit, et mundus a lepra factus est. In Jordane baptizatus est Christus, quando formam lavacri salutaris instituit. Jordanis nomen descensionem significat, qua descendit Dominus Jesus, quia contagio delictorum vicinos Jordanis fluminis emundavit. Hic fluvius exit de Aegypto, et dividit terram repromissionis. Ergo qui turbatur, si boni consulit, de Aegypto 0817A exit, et sequitur viam lucis. Hermoniim etiam viam lucernae interpretati sunt. Exi ergo prius ex Aegypto, si vis lumen 643 Christi videre. Exivit Chananaea a finibus gentium, et Christum invenit, cui dicebat: Miserere mei, fili David (Matth. XV, 22) ! Exivit et Moyses ex Aegypto, et propheta factus est, et remissus ad populum, ut de terra afflictionis animas eorum liberaret. Lucerna autem in Christi corpore. Haec tibi lucerna viam monstrat. Unde et sanctus David ait: Lucerna pedibus meis verbum tuum (Psal. CXVIII, 105) . Lucerna, quod illuminaverit animas universarum, et in tenebris viam monstraverit. Evangelium via lucernae est; in umbra lucet, id est, in saeculo. Unde et alibi habes: Nive dealbabuntur in Selmon (Psal. LXVII, 15) , id est, in obumbratione.

0817B 15. Jordanis quoque Christus qui dividit terram. Quomodo dividat, audi: Et tuam ipsius animam pertransibit gladius, ad revelandas multorum cogitationes cordium (Luc. II, 35) : eo quod sit nostrarum divisor animarum, qui in intima cordis secreta descendat, et cogitationes mentium deprehendat. Hic gladius verbum est Dei vivum. Denique ad Hebraeos sic legis: Vivum est Dei verbum et validum, et acutius omni gladio acutissimo, penetratque ad divisionem animae et spiritus, artuumque et medullarum (Hebr. IV, 12) . Hic est fons Siloa, qui dicitur missus, quoniam Christus a Patre dixit se esse missum (Joan. IX, 7) . Est et illa divisio quae colligitur ex eo quod utramque ripam Jordanis Tribus incoluerint Judaeorum, quoniam Filius 0817C hominis qui posterioribus temporibus descendit e coelo, verus ille Jordanis, verus ille terrestrium atque coelestium divisor, possessionem dividuam patribus dedit: unam quae possideretur in terris, alteram quae futurae vitae meritis servaretur. Quorum utrumque convenit soli Christo, vel coelestia dividere, vel occulta deprehendere. Interiora enim dividit, qui occulta deprehendit, quod est utique divinitatis insigne. Denique sic habes scriptum quia Dominus dixit: Laetabor et dividam Sicimam (Psal. LIX, 8) . Haec est illa magnifica portio, quam Jacob filio suo Joseph praestantiorem omnibus deputavit. Unde ait: Ego do tibi Sicimam magnificam super fratres tuos, quam accepi de manu Amorrhaeorum, in gladio meo et sagitta (Gen. XLVIII, 22) . Quod divisio 0817D soli Domino debetur, quae Verbo, hoc est, spiritali illo vero Salomonis gladio comprehenditur. Quid est soli? Patri sine Christo, an Christo sine Patre? Minime. Cum solum dico Patrem, Filium non separo; quia in sinu et secreto Patris Filius est. Cum solum Filium dico, et Patrem jungo, sicut junxit et Filius dicens: Ecce venit hora, ut me solum relinquatis: sed non solus, quoniam Pater mecum est (Joan. XVI, 32) . Sic ergo et Pater solus beatus, et solus potens dicitur; ut ab eo Filius non sequestretur, qui in Patre semper est (I Tim. VI, 13 et 16) . Denique praeclare 0818A Johannes: In principio erat Verbum (Joan. I, 1) , sed sine Patre non erat. Et Deus Pater erat, sed sine Verbo non erat: quia Verbum erat apud Deum.

16. Haec Sicima Ecclesia est. Ipsam enim elegit Salomon, cujus latentem distinxit affectum. Haec Sicima Maria est, cujus animam gladius Dei transit et dividit. Haec Sicima est ascendens, sicut interpretatio habet. Quae sit ascendens, audi de Ecclesia. Quae est quae ascendit dealbata innitens super fratrem suum (Cant. VIII, 5) ? Haec est actinosa, quae Graece ἀκτινώδης dicitur, quod fide operibusque resplendeat: 644 cujus filiis dicit: Opera vestra luceant coram Patre meo, qui in coelis est (Matth. V, 16) .

17. Memor ergo est Dei David de terra Jordanis et Hermoniim a monte modico. Quis est iste mons modicus? 0818B Consideremus ne forte divinitas Christi mons magnus. Denique coelum et terram compleo, dicit Dominus (Jerem. XXIII, 24) . Si ergo divinitas Christi mons magnus est, utique incarnatio ejus mons exiguus est. Utrumque ergo Christus, et mons magnus et minor: magnus vere; quia magnus Dominus et magna virtus ejus: minor; quia scriptum est: Minorasti eum paulo minus ab Angelis (Psal. VIII, 6) . Unde et Esaias dicit: Vidimus eum, et non habebat speciem, neque decorem (Esai. LIII, 2) . Idem tamen et ex magno minor factus, et ex minore magnus. Ex magno minor; quia cum in forma Dei esset, semetipsum exinanivit, et formam servi accepit: ex minore magnus; quia dicit Daniel: Et lapis qui elisit imaginem, factus est mons magnus, et implevit omnem 0818C terram (Dan. II, 36) . Lapis hic si requiris quis sit, agnosce. Lapidem quem reprobaverunt aedificantes, hic factus est in caput anguli (Psal. CXVII, 22) . Idem tamen cum et exiguus videretur, magnus erat. Cui rei astipulatur Esaias dicens: Puer natus est nobis, et filius datus est nobis, cujus initium super humeros ejus, et vocabitur magni consilii Angelus (Esai. IX, 6) . Omnia propter te Christus. Lapis propter te, ut tu aedificeris: mons propter te, ut tu ascendas. Ascende ergo super montem, qui coelestia petis. Ideo inclinavit coelum, ut tu esses vicinior; ideo surrexit in verticem montis, ut te elevaret.

18. Non immerito ergo abyssus abyssum invocabat; ut iste mons fieret exiguus, de quo Propheta ait: Abyssus abyssum invocat in voce cataractarum 0818D tuarum (Psal. XLI, 8) . Non praevalebat vetus Testamentum ad istius mundi redemptionem: invocabat, et quasi ad auxilium arcessebat novum Testamentum. Clamabat Lex annuntians Evangelium. Erat enim semiplena: et ideo erat necessarius, ut veniret qui Legem impleret. Finis enim Legis Christus ad justitiam omni credenti, qui venit Legem implere, non solvere. Quomodo abyssus Lex, audi dicentem: Judicia tua sicut abyssus multa (Psal. XXXV, 7) . Simul hinc intellige utrumque unius esse sapientiae Testamentum, quod quasi suum venit implere Cataractas 0819A autem intelligimus profunda verborum, et vim coelestis eloquii: quae fluxere nobis sicut imber e coelo. Ergo remedium taediorum omnium Christus, et Scriptura divina; atque in tentationibus unum perfugium.