Patrologiae Cursus Completus
Elenchus Operum Quae In Hac Prioris Tomi Parte Continentur.
Elenchus Operum Quae In Hac Prioris Tomi Parte Continentur.
Epistola Dedicatoria.
Praefatio.
Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi, A Paulino Ejus Notario Ad Beatum Augustinum Conscripta.
Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi, A Paulino Ejus Notario Ad Beatum Augustinum Conscripta.
Vita Et Institutum Sancti Patris Nostri Ambrosii Mediolanensis Episcopi .
Vita Et Institutum Sancti Patris Nostri Ambrosii Mediolanensis Episcopi .
Vita Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Ex Ejus Potissimum Scriptis Collecta, Et Secundum Chronologiae Ordinem Digesta.
Selecta Veterum Testimonia De Sancto Ambrosio.
Selecta Veterum Testimonia De Sancto Ambrosio.
In Sex Libros Hexaemeron Admonitio.
In Sex Libros Hexaemeron Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Hexaemeron Libri Sex.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Hexaemeron Libri Sex.
Liber Primus. De Opere Primi Diei.
Liber Secundus. De Opere Secundi Diei.
Liber Tertius. De Opere Tertii Diei.
Liber Quartus. De Opere Quarti Diei.
Liber Quintus. De Opere Quinti Diei.
Liber Sextus. De Opere Sexti Diei.
In Librum De Paradiso Admonitio.
In Librum De Paradiso Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Paradiso Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Paradiso Liber Unus .
In Libros De Cain Et Abel Admonitio.
In Libros De Cain Et Abel Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Cain Et Abel Libri Duo .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Cain Et Abel Libri Duo .
In Librum De Noe Et Arca Admonitio.
In Librum De Noe Et Arca Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Noe Et Arca Liber Unus.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Noe Et Arca Liber Unus.
Fragmentum Libri De Arca Noe.
In Libros De Abraham Admonitio.
In Libros De Abraham Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Abraham Libri Duo .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Abraham Libri Duo .
In Librum De Isaac Et Anima Admonitio.
In Librum De Isaac Et Anima Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Isaac Et Anima Liber Unus.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Isaac Et Anima Liber Unus.
In Librum De Bono Mortis Admonitio. Ubi praecipue De Habitaculis Animarum Post Mortem, deque libro IV Esdrae disceptatur.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Bono Mortis Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Bono Mortis Liber Unus .
In Librum De Fuga Saeculi Admonitio.
In Librum De Fuga Saeculi Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Fuga Saeculi Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Fuga Saeculi Liber Unus .
In Libros De Jacob Et Vita Beata Admonitio.
In Libros De Jacob Et Vita Beata Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Jacob Et Vita Beata Libri Duo .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Jacob Et Vita Beata Libri Duo .
In Librum De Joseph Patriarcha Admonitio.
In Librum De Joseph Patriarcha Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Joseph Patriarcha Liber Unus.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Joseph Patriarcha Liber Unus.
In Librum De Benedictionibus Patriarcharum Admonitio.
In Librum De Benedictionibus Patriarcharum Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Benedictionibus Patriarcharum Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Benedictionibus Patriarcharum Liber Unus .
In Librum De Elia Et Jejunio Admonitio, Ubi nonnulla de jejunio Quadragesimali Mediolanensis Ecclesiae, ac de conviviis super sepulcra martyrum celebr
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Elia Et Jejunio Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Elia Et Jejunio Liber Unus .
In Librum De Nabuthe Jezraelita Admonitio.
In Librum De Nabuthe Jezraelita Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Nabuthe Jezraelita Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Nabuthe Jezraelita Liber Unus .
In Librum De Tobia Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Tobia Liber Unus .
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Tobia Liber Unus .
In Libros De Interpellatione Job Et David Admonitio.
In Libros De Interpellatione Job Et David Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Interpellatione Job Et David Libri Quatuor.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi De Interpellatione Job Et David Libri Quatuor.
Liber Primus. De Interpellatione Job, Et De Hominis Infirmitate.
Liber Secundus. De Interpellatione David.
Liber Tertius. De Interpellatione Job.
Liber Quartus. De Interpellatione David.
In Apologiam Prophetae David Admonitio.
In Apologiam Prophetae David Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Apologia Prophetae David Ad Theodosium Augustum.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Apologia Prophetae David Ad Theodosium Augustum.
In Alteram Davidis Apologiam Admonitio.
In Alteram Davidis Apologiam Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Apologia Altera Prophetae David.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Apologia Altera Prophetae David.
In XII Psalmorum Enarrationes Admonitio.
In XII Psalmorum Enarrationes Admonitio.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Enarrationes In XII Psalmos Davidicos.
Sancti Ambrosii Mediolanensis Episcopi Enarrationes In XII Psalmos Davidicos.
In Psalmum XXXVIII Enarratio. Titulus: In finem pro Idithum Canticum ipsi David.
In Psalmum XLVIII Enarratio. Hujus titulus est: In finem filiis Core, Psalmus David.
In Psalmum LXI Enarratio. Titulus: In finem, pro Idithum, Psalmus ipsi David.
Index Rerum Quae In Hac Prioris Tomi Parte Continentur.
Index Rerum Quae In Hac Prioris Tomi Parte Continentur.
De Jacob Et Vita Beata Libri Duo.
De Joseph Patriarcha Liber Unus.
De Benedictionibus Patriarcharum Liber Unus.
De Elia Et Jejunio Liber Unus.
De Nabuthe Jezraelita Liber Unus.
De Interpellatione Job Et David Libri Quatuor.
925 Praefatio.
1133B
1. (Vers. 1.) Titulus psalmi hujus ita inscribitur: In finem, pro filiis Core pro occultis, psalmus ipsi David. Quid est, pro occultis? Occultorum habuisse se cognitionem per revelationem Domini Jesu, in quinquagesimo quoque psalmo sanctus Propheta commemorat dicens: Incerta et occulta sapientiae tuae manifestasti mihi (Psal. L, 8) . Quae autem illa sint occulta, in Evangelio sancto docemur, dicente 1133C Dei Filio, quod mysteria sapientiae abscondita sint sapientibus, et parvulis revelata (Matth. XI, 25) . Haec sunt illa, ni fallor, quae oculus non vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis ascenderunt: quae praeparavit Dominus diligentibus eum. Ergo in occulto cordis nostri occulta sapientiae recondamus, non temere aliquibus divulgemus; nisi sacramentorum consortibus, quos Dominus vocavit ad gratiam suam, qui se in abscondito vult rogari; quoniam solus est, qui abscondita et occulta cognoscat.
2. Denique ipse Dominus Jesus ad percipiendam Legem solum Moysen, non absque Jesu tamen, in montem voluit ascendere. In Evangelio quoque Petro, Joanni, et Jacobo solis ex omni numero discipulorum resurrectionis 1133D suae gloriam revelavit (Matth. XVII, 1) . Ita occultum suum voluit esse mysterium: et admonebat frequenter, ne cui facile quae viderant, annuntiarent; ne offendiculum quisquam subiret infirmior, qui vim sacramentorum fluctuanti ingenio haurire non posset. Denique ipse Petrus nesciebat quid diceret, qui 926 tria tabernacula Domino, et servulis crederet esse facienda. Deinde fulgorem gloriae Domini transfigurantis se sustinere non potuit: sed in terram cecidit, ceciderunt et filii tonitrui Jacobus et Joannes et nubes operuit eos; nec potuerunt surgere nisi postea quam Jesus venit, et tetigit eos, et jussit ut surgerent, et formidinem sequestrarent. Introierunt ergo in nubem, ut abdita, et 1134B occulta cognoscerent; atque ibi audierunt vocem Dei dicentis: Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi complacui: ipsum audite (Ibid., 5) . Quid est, Hic est filius meus dilectus? Hoc est, noli errare, Simon, ut servulis Filium Dei conferendum putes: Hic est Filius meus; non Moyses filius, non Elias filius; quamvis alter aperuerit mare, alter clauserit coelum. In verbo enim Domini uterque naturam vicit elementi: sed illi ministerium praebuerunt, hic est qui 1134C solidavit aquas, coelum siccitate clausit, et quando voluit, in imbres resolvit. Ubi testimonium resurrectionis adsciscitur, astipulantur ministeria servulorum: ubi gloria Domini resurgentis ostenditur, servulis splendor absconditur. Namque ipsos stellarum globos sol exortus obducit, et omnia earum lumina mundano sub sole vanescunt. Quomodo ergo sub aeterno sole justitiae, atque illo fulgore divino videri poterant stellae carnales? Ubi ergo sunt illa lumina, quae vestris ante oculis quodam miraculo refulgebant? Tenebrae sunt universa, comparatione lucis aeternae. Alii ministeriis suis Deo placere 927 festinent: hic solus est verum lumen et aeternum, in quo Pater complacet, vel in quo beneplacitum est mihi; ut meum sit, quidquid hic fecit: et quidquid ego feci, Filii opus 1134D esse jure credatur. Ipsum audite dicentem: Ego et Pater unum sumus (Joan. X, 30) . Non dixit: Ego et Moyses unum sumus. Non dixit sibi et Eliae ullum divinae gloriae esse consortium. Quid tria tabernacula praeparatis? Non in terris habet iste tabernaculum, sed in coelo. Audierunt apostoli, et ceciderunt pavore turbati. Venit Dominus, et levavit eos, et jussit ne cui dicerent quod vidissent.
3. Huic ergo tua occulta servato, cui David sua occulta mandabat dicens: Ab occultis meis munda me, Domine (Psal. XVIII, 13) . Munda enim debent esse receptacula, in quibus sunt pietatis occulta mysteria. Et ideo tibi dicitur: Bibe aquam de vasis tuis, 1135A et de puteorum tuorum fontibus . . . . et in plateis superfluant aquae tuae, ut irriguo fonte munderis (Prov. V, 15 et 16) . Ideo tibi dicitur: Vino torcularia tua redundent (Prov. III, 10) . Ideo dicitur: In tribulatione invocasti me, et liberavi te, exaudivi te in abscondito tempestatis: probavi te in aqua contradictionis (Psal. LXXX, 8) . Est enim quaedam in tribulationibus interna pectorum saeva tempestas, quando sunt foris pugnae, intus timores. Est aqua contradictionis, quando velut quodam amarissimi salis aestu fluctuant nostrae cogitationes, nec ulla in profundo mentium definitionis stabilitate placidantur. Tunc tempestas in abscondito, tunc aqua contradictionis, quae solo potest Christi sermone sedari, quo peccata nobis nostra dimittit, secundum quod ipse dignatus est dicere: 1135B Jam vos mundi estis propter sermonem, quem locutus sum vobis (Joan. XV, 3) . Loquere, Domine Jesu: verbum tuum medicina est, verbum tuum lumen est, verbum tuum nostrae colluvionis ablutio est, verbum tuum fons est. Tu loqueris, et culpa lavatur.
4. Et quia de abscondito tempestatis, et de aqua contradictionis ductus est sermo, omnia nobis factum est Dei verbum. Caro factum est, ut carnem servaret; aqua factum est, ut aquam contradictionis sua gratia temperaret, et amaritudinem impietatis auferret. Ideoque scriptum est: Aqua alta verbum in corde viri (Prov. XX, 5) . Alibi verbum, alibi iterum consilium; ibi enim bonum consilium, ubi bonum est Dei verbum. Et ideo tibi Lex dicit: Attende tibi, ne fiat tibi verbum malum in corde tuo (Deut. XV, 9) ; et dicat Jesus: Quid cogitatis 1135C mala in cordibus vestris (Matth. IX, 4) ? Misit enim Deus Verbum suum, ut sanaret hominem, non ut perderet. Hoc Verbum medicina est, non poena. Hoc Verbum in corde tuo, et in ore sit tuo: hoc Verbum sit in occultis, ubi diabolus insidiatur: intret Verbum, exeat diabolus. Nam si irrepserit diabolus, Christus recedit; quomodo recessit a Juda postquam se diabolus in cor ejus immersit. Et tu ergo dic: Ab occultis meis munda me, Domine; ne diabolus insidietur in occultis, sicut leo in cubili suo. Quod si Christi occulta pie fideliterque servaveris, insidiandi diabolo locus esse non poterit. Ideoque in psalmo nono David de occultis scribens Domini sacramentis; quod est conversio peccatorum, vocatio gentium, Dei regnum, praeparatio cordis, 928 judicium pauperum, refectio inopum; 1135D ante de occultis pectoris tui atque secretis exterminandum adversarium dicit: ne sedeat in occultis ut interficere cupiens innocentem. Ideoque tibi dicitur: Intra in cubiculum tuum, et clauso ostio, ora Patrem tuum in abscondito (Matth. VI, 6) . Illo tua descendat oratio, ubi eam audiat qui scrutatur abscondita: ibi tuam patientiam deprehendat, vel tegendae injuriae, vel jactantiae declinandae; occultat enim sapiens injuriam suam. Ibi est latibulum sapientiae; posuit enim tenebras latibulum suum (Psal. XVII, 12) . Quaerent me mali, et non invenient (Prov. I, 28) .
1136A 5. Ideo Abraham puteum fodit, ut aquam qui quaereret, inveniret: ideo puteum fodit Isaac: ideo Dominus Jesus sedebat ad puteum; erat autem ibi fons Jacob. Sedebat ad puteum, ut quaereres, Fons ibi est, ubi Christus est. Fons est, ut aquae supereffluant requirentibus; quo et universa carnis vel flagitia diluantur, vel restinguantur incendia. Haec ergo est altitudo sapientiae et scientiae Dei; ut mali eam non inveniant, boni quaerant, atque in ejus acquirendae studio et meditatione versentur. Vis scire quam verum sit? Audi sapientiae ipsius verba: Petite, et dabitur vobis: quaerite, et invenietis: pulsate, et aperietur vobis (Luc. XI, 9) . Pulsa ergo januam; quia Christus est janua: pulsa ostium Verbi; ut aperiatur tibi ad eloquendum mysterium Christi, et absconditos 1136B in Christo sapientiae possis invenire thesauros. In ipso nobis sapientia, in ipso vita nostra abscondita est; sicut Paulus asseruit (Coloss. III, 3) , qui usque ad tertium raptus est coelum, ut audiret ea quae homini non licet loqui. Quanta occultorum est disciplina! Licet scire homini, et non licet loqui. Scire vita est, loqui mors est.
6. Cognoscentes ergo quia finis occultorum qui Graece σκοπὸς dicitur, hic est, atque ea summa, ut et indigni non apprehendant sapientiae disciplinam: et qui desiderium habent, vitae tamen et fidei meritis suffragantibus, cognitionem divinorum capere sacramentorum laborant, et quotidianis exercitationibus desudant, ut intentionis suae fructum mereantur. adipisci; nonum psalmum et quadragesimum quintum 1136C diligentius legamus, ut absconditam in mysterio sapientiam fideli possimus mente comprehendere. Soli enim isti de occultis titulum praetulerunt. Sed jam psalmum adoriamur.