CAPUT VII.

Quod in habilibus corporalibus ei dispositionibus non est alter alio.

Volentes autem ostendere, quod etiam in habitibus et dispositionibus non. est alteratio, dividimus prius habitus in habitus corporis, et habitus animae. Et ostendemus primo, quod in habitus corporatibus non est alteratio, et consequenter quoniam neque alteratio in habitibus animae est. Prius ergo oportet scire, quod habitus et dispositio sunt una res, licet ratione differant et tempore: quoniam id quod est dispositio, est habitus quando confirmabitur: non enim differunt haec nisi per esse facile mobile, vel per esse difficile mobile, vel omnino immobile esse, si est de habilibus naturalibus: et ideo non oportet divisim inducere demonstrationes de habitu et dispositione: quia probato quod in habitu non est alteratio, probatum erit sufficienter quoniam neque in dispositione potest esse alteratio. Adhuc autem praeintelligere oportet qualiter cognoscatur aliqua forma esse habitus, sive sit corporalis, sive sit in anima, sicut in subjecto. Cognoscitur autem forma aliqua esse habitus per ipsam rationem habitus: habitus enim est omnium habitudo quaedam: omnis autem habitudo est ad aliquid et aliquorum sive alicujus: et ideo quod absolutum est in se simpliciter, nullo modo potest esse habitus. Quod autem sonat habitudinem aliquorum ad invicem et ad aliquid, illud est habitus.

Hoc igitur praenotato, dicemus quod in t, habitibus non potest esse alteratio: quia habitus sunt virtutes et malitiae tam corporum quam animarum existentes in habitudine aliquorum ad invicem. Omnis autem virtus talis est permixta secundum suas essentias et essentialem rationem cum relatione, per hoc quod est ad aliquid, sicut patet in sanitate et complexione et pulchritudine, et quae eis similia sunt habitus corporales. Sanitas autem Q consistit in habitudine aliquorum ad invicem et ad aliquid, et non est forma absoluta. Consistit enim in debita secundum speciem aliquam et naturam com- men suratione calidorum, f ri gidorum, humidorum, et siccorum, et in debita habitudine membrorum interiorum, et in debita commensuratione ad couti tem aerem secundum omnes aeris qualitates: et ita sanitas in plurium habitudine ad invicem consistens. Similiter autem est de complexione quae est qualitas resultans ex permixtione humorum et elementorum, ex eo quod plurimum cujuslibet est cum plurimo alterius cujuslibet ubique alterans ipsum, et alteratum ab ipso. Eodem autem modo est pulchritudo in proportione commensurationis menbrorum ad invicem et colorum. Et eodem modo est de corporis robore et omnibus aliis similibus. Haec enim omnia in plurimum consistunt ad invicem habitudine, et non solum habent hoc quod dictum est, sed etiam non absolute sunt in corporibus, sed potius sunt ad aliquid quod mensura proportionis attenditur: omnes autem tales corporis virtutes sunt, et dicuntur dispositiones animalium perfectorum: non absolute, sed. relate ad optimum statum naturalem alicujus animalis, in quo in summo sunt omnia sua naturalia secundum speciem illius animalis. Est enim, alia ratio sanitatis hominis perfecta ad quam omnis alia sanitas commensuratur, et dicitur major vel minor secundum accessum et recessum ab illa: et similiter de complexione et pulchritudine et robore est

intelligendum in unoquoque animali:

et similiter in quolibet climate dicitur esse perfectum secundum hoc animal et secundum hoc elima, quod optime sanat et optime dispositum est secundum naturam speciei illius et talis climatis. Quoniam, autem, sicut jam patet, tales virtutes et per consequens etiam malitiae corporum sunt ad aliquid et in ad aliquid, neque generationes sunt, neque alterationes, eo quod talium per se neque sit generatio, neque alteratio, manifestum, est quod id quod est de ratione alterationis, non est omnino circa habitus corporales.