Caput XII.

Ad parcimoniam transit, qua corpus atteratur: jubet bonam parari existimationem: maxime vero requirit in virgine sobrietatem: id est, abstinentiam a lascivia et vanis corporis ornamentis, quae affectari etiam a sacris quibusdam verginibus dolet. His opponitur exemplum sanctae Sotheris, quae formam suam adeo non excolebat, ut faciem carnificum pugnis lubens obtulerit deturpandam. Ejus cum Etrusco juvene, quem sibi vultum foedasse stigmatibus ferunt, comparatio.

0359D 79. Quid de parcimonia loquar, cum Sapiens dicat: Aufer a me ventris concupiscentiam et concubitus cupiditatis ne apprehendat me (Eccles. XXIII, 6) ? Nec infirmitatem ex jejunio et abstinentia reformides; infirmitas enim gravis sobriam facit animam.

80. Quomodo etiam docent Salomonis Proverbia bonae opinioni studendum, dicendo: Potius est nomen bonum, quam divitiae multae (Prov. XXII, 1) ? Quid 0360A est enim patrimonium, nisi bona illa gubernet et operatio? Unde sanctus Job dicit: Benedictio morituri super me veniat, et os viduae me benedicat. Oculus eram caecorum, et pes claudorum, invalidorum pater (Job. XXIX, 13 et seq.) . Si vidi nudum praetereuntem, et non vestivi; si me non benedixerunt egentes et de velleribus ovium mearum humeros eorum non calefeci: si abscondi aliquando peccatum meum, quod vel imprudens non ex voluntate commiserim: si aliquando permisi vacuo sinu exire inopem januam meam (Job. XXXI, 19 et seq.) ? His enim nomen bonum paratur.

81. Prae caeteris tamen in virgine praecellit studium sobrietatis. Sobrietatem dico non vini abstinentiam, sed corporalis lasciviae et saecularis 299 jactantiae, qua gravius quam vino inebriamur; dat enim calicem 0360B ruinae, et irae poculum. Unde et dicit Dominus ad Hierusalem: Audi humiliata et ebria non a vino. Ecce accepi de manu tua calicem ruinae, et poculum irae (Isai. LI, 17) . Sed hunc calicem exinaniverit Synagoga, non bibant filiae Ecclesiae. De Judaeis enim dictum est: Filiae eorum compositae, circumornatae quomodo similitudo templi (Psal. CXLIII, 12) : vos autem templum Dei estis, filiae ejus qui non transfiguratur in angelum lucis, sed verum lumen qui de vero est lumine. Ideo in vobis non similitudo, sed veritas sit. Multae autem cum studium castitatis profiteantur, affectant adminicula pulchritudinis; ut comptiores prodeant, nitidiore vultu quam sacras Domini decet, quibus Apostolico illo sermone respondeo: Quae mortue estis cum Christo ab elementis hujus mundi, quid adhuc 0360C velut viventes, de hoc mundo decernitis? Ne tetigeritis, inquit, attaminaveritis, ne gustaveritis, quae sunt omnia ad corruptelam (Coloss. II, 20 et seq.) .

82. At non sancta Sotheris, ut domesticum piae parentis proferamus exemplum (habemus enim nos sacerdotes nostram nobilitatem praefecturis et consulatibus praeferendam; habemus, inquam, fidei dignitates, quae perire non norunt); at non, ut dixi, Sotheris vultus sui curam gerebat: quae cum esset decora facie valde, et nobilis virgo majorum prosapia, consulatus et praefecturas parentum sacra posthabuit fide, et immolare jussa non acquievit: quam persecutor immanis palmis caedi praecepit; ut tenera virgo dolori cederet, aut pudori. At illa ubi audivit hanc vocem, vultum aperuit, soli invelata atque 0360D intecta martyrio: et volens injuriae occurrit, vultum offerens; ut ibi martyrii fieret sacrificium, ubi solet esse tentamentum pudoris. Gaudebat enim dispendio pulchritudinis periculum integritatis auferri. Sed illi potuerunt quidem vultum ejus vulnerum vibicibus exarare, faciem tamen virtutis ejus et gratiam decoris interni nequaquam exarare potuerunt.

83. Etruscum juvenem veteres fabulae ferunt, 0361A cum propter admirandam oris proprii pulchritudinem in amorem incenderet feminas, stigmatibus inarasse vultum suum, ne qua eum posset amare. Videro utrum castus fuerit illius animus; affectus tamen non innocens, propter quem in se ipse animadverterit. Ille tamen sola excepit vulnera, ne noceret: haec triumphales retulit martyrii cicatrices, ut imaginem Dei quam acceperat, reservaret.