Epistola LXXX.

Ubi curationem caeci a nativitate ostendit divinae fuisse potestatis, discipulorum interrogationem reprehendit; atque nonnullas ejusdem historiae partes memorat et paucis edisserit.

Ambrosius Bellicio.

1. Audisti, frater, lectionem Evangelii, in qua decursum est quod praeteriens Dominus Jesus vidit a generatione 1271B caecum. Ergo si Dominus vidit, non eum praeterivit (Joan. IX, 1) : quare nec nos quidem praeterire debemus, quem praetereundum Dominus non putavit; praesertim cum a generatione caecus fuerit, quod non otiose est positum.

2. Est enim caecitas, quae plerumque vi aegritudinis aciem obducit oculorum, eademque temporis spatio mitigatur: est caecitas, quae humorum infusione generatur; ea quoque, vitio plerumque sublato, medicinae arte depellitur; ut cognoscas quia quod iste sanatur, qui a generatione sua caecus est, non artis est, sed potestatis. Donavit enim Dominus sanitatem, non medicinam exercuit; eos enim sanavit Dominus Jesus, quos nemo curaret.

3. Quam stolidi autem Judaei, qui interrogant: 1271C Hic peccavit, an parentes ejus (Ibid., 2) ? debilitates corporum referentes ad merita delictorum. Et ideo Dominus ait: Neque hic peccavit, neque parentes ejus: sed ut manifestarentur opera Dei in illo (Ibid., 3) . Quod enim naturae defuit, creatori competit reformare, qui auctor naturae est. Unde addidit: Cum in hoc mundo sum, lux sum hujus mundi (Ibid.) ; hoc est, omnes possunt videre, qui caeci sunt, si me lumen requirant. Accedite et vos, et illuminamini, ut videre possitis (Psal. XXXIII, 6) .

4. Deinde quid sibi vult quod is, qui vitam refundebat imperio, salutem praecepto dabat, dicens mortuo: Exi foras (Joan. XI, 44) , et egressus est Lazarus 1272A de sepulcro; dicens paralytico: Surge, tolle grabatum tuum (Marc. II, 11) ; et surrexit paralyticus, et coepit grabatum ipse portare, in quo solutus membris omnibus, portabatur: quid, inquam, sibi vult, quod exspuit et fecit lutum, et superunxit oculos caeci, et dixit ei: Vade et lava in Siloam, quod interpretatur missus; et abiit, et lavit, et videre coepit (Joan. IX, 7) ? Quae ista ratio est? Magna, ni fallor; plus enim videt, quem Jesus tangit.

5. Simul et divinitatem et sanctificationem ejus adverte. Quasi lux tetigit, infudit: quasi sacerdos per figuram baptismatis, mysteria gratiae spiritalis implevit. Exspuit, 1097 ut adverteres quia interiora Christi lumen sunt. Et vere videt , qui Christi mundatur internis. Lavat saliva ejus, lavat sermo ejus, sicut 1272B habes: Jam vos mundi estis propter sermonem, quem locutus sum vobis (Joan. XV, 3) .

6. Quod autem lutum fecit, et superunxit oculos caeci (Joan. IX, 6) , quid aliud significat, nisi ut intelligeres quia ipse hominem, luto illito, reddidit sanitati, qui de luto hominem figuravit (Gen. II, 7) : et quod haec caro luti nostri per baptismatis sacramenta aeternae vitae lumen accipiat? Accede et tu ad Siloam, hoc est, ad cum qui missus est a Patre, sicut habes: Mea doctrina non est mea, sed ejus qui me misit (Joan. VII, 16) . Diluat te Christus, ut videas. Veni ad baptismum, tempus ipsum adest: veni festinus, ut tu dicas: Abii, et lavi, et videre coepi (Joan. IX, 11) ; ut et tu dicas: Caecus eram, et videre coepi; ut tu dicas, sicut iste refuso lumine ait: Nox praecessit, 1272C dies autem appropinquavit (Rom. XIII, 12) .

7. Nox erat caecitas. Nox erat, cum Judas accepit buccellam a Jesu, et introivit in eum Satanas. Judae nox erat, in quo diabolus erat: Joanni dies erat, qui in Christi pectore recumbebat (Joan. XIII, 27) . Petro quoque dies erat, cum lumen Christi videret in monte (Matth. XVII, 2 et seq.) . Nox erat aliis, sed Petro dies erat. At vero ipsi Petro nox erat, quando Christum negabat. Denique gallus cantavit, et flere coepit (Matth. XXVI, 70 et seq.) , ut emendaret errorem; jam enim dies appropinquabat.

8. Interrogabant Judaei caecum: Quomodo vidisti (Joan. IX, 10) ? Grandis amentia! interrogabant quod 1273A videbant: interrogabant causam, cum factum viderent.

9. Et maledixerunt ei, dicentes: Tu sis discipulus ejus (Joan. IX, 28) . Maledictio eorum benedictio est; quia benedictio eorum, maledictio est. Tu sis, inquiunt, discipulus ejus. Tunc prosunt, quando nocere se credunt. Vale, fili, et nos dilige, ut facis; quia nos te diligimus.