CAPUT VII.

De demonstratione eorum quae frequenter sunt et circularem habent generationem.

Quoniam secundum ordinem talium causarum videmus circulo quamdam esse generationem, contingit hoc esse in demonstrationibus sicut in causis, si consequuntur secundum convertibilitatem se ad invicem medium et termini quae sunt extrema, sicut in secundo Priorum dictum est. Haec autem convertibilitas attenditur, ita quod unumquodque sit primum et ultimum et medium ad aliud secundam causam et causatum, quae vocatur causa sine qua non, et non necessario cum suo simul effectu : in his enim talibus est converti demonstratione. Ostensum autem est et hoc in primis (hoc est, in Prioribus Analyticis) quod conclusiones convertuntur super praemissas ad inferendum eas : hoc autem est circulo esse demonstrationem, conclusionem scilicet converti supra praemissas ut conclusiones inferant.

Exemplariter autem hoc videtur fieri in operibus (hoc est, in effectibus naturae) in quibus fit reiteratio substantia corruptibili mota, sicut doceri habet in secundo de Generatione : sicut quia depluta terra per calorem vaporantem humidam terram, necesse est vaporem fieri. Hoc autem vapore sic facto, necesse est fieri nubem, frigiditate medii instertitii aeris condensante vaporem in nubem. Hac vero facta sic nube condensata, necesse est deplutam terram esse. Hoc autem erat quod assumptum erat ex principio ad inferendum vaporis generationem. Et sic ex principio infertur conclusio, et ex conclusione infertur principium. Propter quod talis demonstratio circulo (hoc est, circulariter) circuivit. Cujus probatio est: quia cum unum horum quodlibet est (sive principium sive conclusio est vel esse ponatur) sequitur alterum esse ex illo : et cum illud quod conclusum est, ponitur esse, iterum sequitur alterum esse conclusum, quod prius erat principium, Attendendum tamen quod in talibus est circulatio ad idem specie non numero : quia circulatio in idem numero fieri non potest, ut in primo hujus scientiae libro probatum est: et hujus causa ponitur in secundo de Generatione : quia quae habent substantiam corruptibilem motam in circulo, non reiterantur eadem numero sed specie.

Sunt autem in causis et causarum demonstrationibus quaedam quae fiunt universaliter et semper, et in omni suo inferiori et in omni tempore sic se habent, quod semper et in omni fiunt, et sunt sicut stellarum conversiones et orbium, et in illis verae sunt per stantem causam demonstrationes : alia vero non semper fiunt nec in omni fiunt, sed sicut frequenter, quae non semper simul sunt cum suis causatis, sed ut frequenter, sicut in generationibus praehabitis : sicut exemplariter patet, quod non omnis homo est masculus, quamvis omnis pater masculus sit generans, et semen patris quantum est de se similitudinem patris in omnibus generans inducat, et sic semper masculum generare intendit : tamen (ut dicitur in secundo de Generatione ani-

malium ) propter materiae inaequalitatem secus fit, et aliquando fit fOEmina. Unde in talibus est sicut frequenter esse, quod a masculo masculus generetur : necesse est ergo in talibus etiam medium (a quo sumitur inferentia) sicut frequenter esse: quia aliter conclusio dissimilis esset praemissis : sicut enim se habet in his quae semper sunt, ita se habet in his quae sunt frequenter.

Si enim a praedicatum de b subjecto, universaliter praedicatur et semper in majori: et hoc quoc est b medium, universaliter et semper praedicatur de c subjecto in minori propositione : sequitur quod necesse est a de c in conclusione semper et de omni praedicari: hoc enim jam in primo hujus scientiae libro determinatum est, quum universaliter praedicari in demonstrativis dicatur, quod universaliter praedicatur de omni et semper : sed hic suppositum est, quod sint sicut frequenter esse : necesse ergo medium quod est causa sicut frequenter et non semper: medium autem est in quo est littera b de quo major, et quod de minori praedicatur extremitate : esse igitur in demonstratione eorum quae sunt frequenter oportet prima principia (a quibus accipitur virtus consequentiae) sine medio, hoc est, immediata, in his quaecumque frequenter, sic sunt aut fiunt : quia aliter non immediate staret demonstratio .

Quomodo quidem igitur quod quid est sive diffinitio inter terminos (hoc est, inter extrema) ponendum, vel inter terminos qui diffinitiones diversae sunt, assignatum est dudum in praehabitis. Iterum qualiter sit demonstratio ejus quod quid est et qualiter non, prius ante illud dictum, et etiam qualiter sit ipsius diffinitio, et qualiter non, in praehabitis determinatum est.