CAPUT XI.

De his quae sunt in potestate generis, ei sunt verae differentiae ipsius.

Posthaec autem considerandum est quae recipiantur in genere sicut essentialia ipsum ad speciem determinantia. Posset enim aliquis dubitare : quia ex quo differentiae consequuntur naturam generis et substantiam, et hoc quod consequitur naturam alicujus et substantiam, ejus .qualitas est et accidens, videtur quod

differentiae essent accidentia generis. Hoc autem omnino est falsum et impossibile : quoniam accidens non perficit in. esse id cujus est accidens. Differentia autem,licet non perficiat genus in esse generis, tamen perficit ipsum in esse : sicut et forma quae non perficit materiam in esse materiae, tamen perficit ipsam in esse : quia tam esse generis quam esse materiae est esse potentiae : omnis autem potentia indiget aliquo perficiente alio a seipsa. Unde notandum est quod cum dividitur genus, dividentia talia debent esse quorum unum non permutetur in aliud secundum esse vel secundum rationem, salvata substantia dividentis : neque unum et idem debet salvata ratione substantiae sub forma duarum dividentium inveniri, quia aliter genus non dividunt

si enim unum dividentium mutatur ad formam alterius , salvata ratione suae substantiae, tunc forma alterius dividentis est in eo non sicut quaedam pars esse ipsius : est igitur accidens : et quod in uno est accidens, in nullo est substantia : igitur hoc etiam in alio aliquo aliqua non potuit esse forma substantialis. Idem autem sequitur, si daretur quod idem esset sub forma duorum dividentium.

Amplius considerandum est, quod sunt immediate a generis potestate exeuntia : hoc autem est si genus sequantur secundum ipsum quod est : unde si quis dividat substantiam, dicens quod est ens susceptibile motus, vel ens non susceptibile motus, sive insusceptibile motus, patet quod illae non sunt differentiae : quia susceptibile esse motus non convenit substantiae fecundum ipsum quod substantia est, sed secundum quod corpus locabile est vel relatum ad locum : insusceptibile autem non convenit ei per hoc quod substantia est, sed per hoc quod incorporea est quaedam substantia: et ideo dividenda est per corporeum et incorporeum. Unde si fiat divisio per ea quae conveniunt gratia inferioris, semper fit per ea quae non conveniunt generi secundum ipsum : et ideo illa non substantialiter dicuntur esse in potestate generis, sicut etiam non sunt in materia quae non sunt in potestate ipsius.

Amplius si sint immediata generi., non adhuc necessario sunt differentiae ipsius, quia possunt esse accidentia concomitantia genus : et haec cognoscuntur in genere confracto ad speciem et designato in individuo existentia non dant esse, sed sunt esse consequentia : sicut si animal dividatur per masculum et foeminam : haec enim concomitantur animal in eo quod est animal, et sunt animalis solius et omnis, et in animali determinato et designato sequuntur esse perfectum : quia potentia generandi non est nisi jam . existentis et perfecti in esse : differentia autem sexus non est nisi secundum potentiam generandi in alio vel ex alio de- terminata : et ideo ista sunt concomitanti a, animal ex passione materiae secundum calidum vel frigidum, sicut in scientia de Animalibus determinatum est . Conflictus enim multi sunt in materia, et aliquando quidem alterando inducunt aliquid proportionabile sibi vel. proportionatum suo fini : aliquando etiam inducunt praeter proportionem illam aliquod accidens: et quando fini animalitatis determinandae in omnes species proportionatum est, tunc illud accidens totam comitatur generis communitatem : et tamen non est differentia. Fiunt etiam aliquando accidentia, quae sunt accidentia .gra.tia generis superioris vel differentiae generis superioris : ut si dicerem quod animal est album, vel non album : haec enim accidunt gratia corporis, quod est genus animalis. Aliquando enim fiunt accidentia gratia differentiae generis quod dividitur : sicut si dicam animal esse nutritivum vel non nutritivun , vel alio modo tali. : haec enim accidunt, eo quod accipiuntur a potentia animae et non ab ipsa. Et quocumque modo tali accipiantur differentiae, differentiae communiter dictae sunt, et non proprie, licet aliquando sunt concomitantes totum generis ambitum. differentiae autem verae sunt, quae sicut formae et actus sunt intra generis potestatem. illae enim specificant genus, sicut forma materiam : et illae sunt quae dant esse substantiale : et ideo genus ad hoc quod actu sit, indiget determinante : et ad hoc quod hoc aliquid sit, indiget et determinante et specificante et designante: et cum. non praedicetur de eo quod subjicitur nisi secundum quod est natura ipsius de quo praedicatur, constat quod praedicatur ut determinatum et specificatum et designatum, et sic est totum. Si enim praedicaretur ut non determinatum et designatum, cum hoc modo non sit nisi pars, sequeretur quod praedicaretur pars de toto : et hoc est impossibile. Si quis autem objiciat quod genus determinatum est idem cum specie, et determinatum et designatum idem est cum indi

viduo, et sic eadem erit praedicatio generis et speciei, diceremus quod hoc est falsum. Genus enim sive sit determinatum, sive secundum se in esse potentiali acceptum, semper est genus : et ideo superius diximus quod generi accidit esse determinatiirn, vel non esse determinatum. Quod ex hoc probatur, quod neuter horum ingreditur in illius naturae diffinitionem quae est genus: unde respectus quem habet ad determinans et designans, non facit ipsum non esse genus : sublato enim determinante non tollitur natura generis, et posito ipso non ponitur : quia sine hoc habet esse, et non indiget determinante ad hoc quod habeat esse generis. Similiter autem cum designantia ipsum sint individuantia quae faciunt ipsum, sic id solum esse, non est aliud sublatis per intellectum individuantibus, remanet adhuc genus id quod est, licet destruatur singularitas quae per individuantia designata fuit : species autem est totum esse determinatum potentia et actu : et ideo remota differentia per intellectum species non remanet species : et ideo species non indiget determinante esse suum, sed designante tantum individuo : et ideo species ut totum praedicatur.