Caput X. Sententia S. Zenonis De Justarum Animarum Statu Post Mortem.

Ex constitutis superiori capite una dubitatio suboriri potest, utrum Auctor, qui ita justis in judicii die coronam tribuendam affirmavit tract. 21 lib. II, num. 3, ut eorum animas post mortem placidis sedibus refoveri tradiderit tract. 16. lib. 1 num. 2, utrum, in 0143A quam, ad eorum accesserit sententiam ab heterodoxis quibusdam nostri temporis excitatam, qui justis post resurrectionem tantum praemium aeternum in coelis cum Dei visione impertiendum docuere, interim vero eorum animas placido aliquo in domicilio requiescere, quoad extremi judicii dies coelum eisdem patefaciat. Huc conferri etiam videri potest aliud Zenonis testimonium ex tract. 12 lib. I, in fine, ubi: Dubium non est, inquit, voluntatem nostram, cui se junxerit parti, praebere victoriam, ejusque in resurrectione aut praemio perfrui perenni, aut consimili poena puniri. At hic postremus locus ex haereticorum manibus facile eripitur, si consideremus primo de justorum praemio perinde scribi, ac de poena impiorum; quorum tamen animas statim post mortem locis poenalibus 0143B relegari tract. 16 lib. I, num. 2, Auctor apertissime pronuntiavit. Deinde ut hujus mens atque scopus intelligatur, animadvertendum est eo in tractatu 12, sermonem esse non de anima, sed de carne, vel corpore, et affirmari fore ut ejus (utique corporis) in resurrectione voluntas nostra aut poenas luat, aut praemio potiatur, propterea quod debitam corpori poenam, vel praemium in corpore ante non senserit, quae ante resurrectionem sine corpore, in anima tantum cruciatus sensit, vel praemio perfuncta est, ut aliis in locis mox indicandis Auctor aperte docuit. Quod autem pertinet ad alterum locum, ubi justorum animas exsuviis corporum solutas placidis sedibus refoveri scripsit, antiquis Patribus bene plurimis solemne fuit, cum sinum Abrahae, sedes placidas, et alia 0143C id generis justorum animabus post mortem vindicant, Paradisum intelligere, ut Ludovicus Muratorius multis statuit in novissimo opere de Paradiso. Equidem placidas hasce sedes eadem significatione apud Zenonem locum esse deliciarum, verbum refoveri satis insinuat: quin Paradisum easdem esse innuit num. 5, ubi Latroni e cruce pendenti una cum Christo Paradisum post mortem conferendum ab eodem Christo promissum tradit, et num. 6, cum reprehensurus eos, qui mortuos deflent, in meliora, id est beatitudinis locum; migrantes haud planctibus prosequendos monuit. Adde quod tract. 21 lib. II, justos et impios statim post mortem aut praemium et quidem aeternum, aut aeternam poenam pro meritis, vel peccatis adire et sustinere pronuntiat. Ex hac 0143D ((CXX)) enim vita, inquit, quis secum aut coronam portat, aut poenam: et ne dilatum quidpiam credi possit, subjicit post pauca: Justi vitae perpetuae, impii aeterno sunt destinati supplicio. Apertius tract. 27 lib. II, in fine proponens, quid martyribus post mortem accidat, his verbis utitur: Martyr dominicae habitationis in recondita adsumitur, ut ibidem ex homine in Angelum transfusus, aeterna vitae beatitudine glorietur. Id ipsum confirmari potest ex tract. 18 ejusdem libri, 0144A ubi S. Arcadius martyr post mortem in coelum adscendisse traditur: O dignus gloriosi exitus finis! Adscensurus altitudinem coeli (cum scilicet in eo esset, ut moreretur, quod ex contextu liquet), corporis sui impedimenta praemittit, et exsequias funeris sui ipse praecedit . . . . . . Arcadius beatissimus martyr adhuc demoratur in saeculo (nimirum corpore) et jam martyr recitatur in coelo, quae postrema verba respiciunt, ut videtur, illa Pauli Rom. XII, 23, ubi primitivi, id est electi, conscripti dicuntur in coelis, quamdiu in terra degunt; cum autem hinc per mortem in coelum adscendunt, eorum nomina ibidem recitari et celebrari non desinunt. At ne quis hoc de solis martyribus Zenonem sensisse existimet, ut alii proprium martyrum privilegium id esse perperam opinati sunt, 0144B eumdem episcopum de omnibus justis universim loquentem, perspicueque sese explicantem audiamus tr. 12 ejusdem libri II, n. 4, ubi angelos, quos Jacob per scalam in coelum adscendentes vidit, justos in coelum adscendentes interpretatur sic: Adscendentes vero sunt justi, qui probis moribus per gradus divinorum observantiae praeceptorum quotidie spiritualis itineris gloria feruntur in coelum: in quibus observandum praesertim adverbium quotidie, quod accipiendum profecto de iis justis, qui de die in diem post mortem in coelum abeunt, non nisi iniquus judex negaverit. Igitur placidas sedes, in quibus justorum animas refoveri S. Zeno prodidit, ex hujus mente ipsam esse coelestem patriam, in qua Deus cernitur, nihil est dubitandum: quam in sententiam tract. 3 lib. I, 0144C num. 4, liberas e carnis nexibus (id est post mortem, et ante judicii ac resurrectionis diem) eorum animas, qui praecepta Dei custodiunt, id est omnium justorum, beatitudine repromissa, quae utique in coelis ex Dei visione proveniet, perfruituras pronuntiat. Dei praecepta custodiens, hujusmodi officiis saeculares obterens voluptates, cum fuerit victor carnisque nexibus liber, repromissae immortalitatis inaestimabili beatitudine perfruetur, et luculentissime eodem tract. 16 lib. I, qui objectum testimonium continet, num. 14: Cum autem mors, quae putatur metuenda, gustatur: tunc ei, id est animae, in aeternum manentis gloriae beatis in sedibus, nullas deinceps aerumnas mundi sensurae, repromissa felicitas exhibetur. Ubi et sedes beatae gloriae in aeternum manentis sunt procul dubio coelestis 0144D gloriae locus, non autem sinus ille Abrahae, in quo ad extremum usque judicii diem animabus manendum sit; et hae quidem post gustatam mortem adeundae designantur; cujus rei rationem Auctor dederat paulo ante eodem num. 14: Aliter enim immortalitatis stola illa non sumitur, nisi primo istud carnale spolium, blandum animae venenum, secundum Dei sententiam, unde sumptum est, refundatur.