DUBIA.

Omni mitem hoc commune, etc.

Hic ponit conditiones hierarchiae, secundum quas existat propria sua causa. Et ad evidentiam corum quae hic dicuntur, quaeratur de his quae dicuntur in Littera, et primo de hoc quod dicitur, ad Deum et divina.

1. Hierarchiae enim non est ponere nisi unum finem ultimum : sed haec praepositio ad, notat habitudinem finis : ergo per hoc quod dicit ad Deum et divina, videtur ponere plures et diversos fines, cum copula sit inter diversa.

. 2. Praeterea, Divina non possunt dici nisi dona participata a Deo. : sed ascendendo ad finem primo occurrit quod minus dignum est : dona autem sunt infra dignitatem Dei : ergo prius debuit dicere divina quam Deum.

3. Iterum, Dilectionis non est attendere, sed magis scientiae : ergo inconvenienter dicit, attenta dilectio.

4. Iterum, quaeritur quare potius posuit dilectionem quam fidem et spem vel succedentia ejus, cum ipsis perficiatur hierarchia ?

5. Praeterea, Ultimum complementum est in agendo : sed dilectio dicit habitum : ergo non est dilectio summum hierarchiae, sed magis diligere,

6. Praeterea, Non omnis hierarchia perficitur per conversionem immediate in Deum, sed tantum prima : ergo non videtur quod summum omnis hierarchiae est dilectio ad Deum.

7. Iterum, Reversio pertinet ad purgationem : sed illuminatio est ante p urga tionem, quia est propinquior agenti, et non agit nisi transmittendo lumen : ergo non debuit dicere quod reversio sit ante haec, scilicet dilectionem et alia.

8. Praeterea, Contrarius habitus divinae illuminationi est peccatum, quod non est in angelica hierarchia : ergo non omni hierarchiae commune est conversio a contrariis.

9. Praeterea, Perfecta reversio non videtur esse in Ecclesiastica hierarchia, cum et ipse Pontifex circumdatus sit infirmitate, ut dicit Apostolus : ergo hoc iterum non est proprium omni hierarchiae, scilicet perfecta reversio.

10. Praeterea, Videtur idem esse perfectum et inconvertibile, quia per hoc quod perfectum est in aliquo, firmiter stat in illo : ergo superfluum erit dicere, perfecta et inconvertibilis reversio.

11. Iterum, Cognitio eorum quae sunt, refertur ad scientias quae sunt de speciebus entium, quas non oportet habere hierarchiam : quia sicut dicit Philosophus, " Scire aut parum, aut nihil con-" fert ad virtutem : " ergo non. debuit summum omnis hierarchiae ponere circa cognitionem. . .

12. Praeterea, Cognitio rerum diversa est a rebus ipsis quarum est : ergo videtur falsum dicere, quod cognitio eorum quae sunt est ea quae sunt, -

13. Praeterea, " Scientia non est nisi circa intelligibilia, " ut probat Philosophus in primo Posteriorum, quia sensibilium non est scientia : ergo postquam dixerat cognitionem quae refertur ad scientiam, non debuit ulterius dicere, visio intellectualis veritatis.

14. Praeterea, Id quod simplex est, non habet partem : quod autem non habet partem, non potest participari : cum Igi- tur Deus sit simplex, videtur quod nihil sit dictum, divina participatio.

15. Praeterea, Non participatur Deus nisi in refectione quadam : ergo posita participatione divina, superfluum fuit addere refectionem.

16, Praeterea quaeritur, quomodo differunt haec quatuor, scilicet participatio et refectio, nutritio et deificatio, quae ponit.

Solutio. Dicendum ad primum, quod. Deus est quidem unus in substantia, sed multiplex in attributis, quae tamen non faciunt in ipso realem multitudinem, sed differunt tantum ratione, ut scientia, bonitas, et similia : et haec attributa intellexit per hoc quod dixit, divina : per hoc autem quod dicitur Deus, intelligitur divina substantia : et haec sunt unus finis propter indifferentiam ex parte rei.

Ad secundum dicendum, quod ratio ista procederet, si per ly divina, demonstrarentur aliqua dona ipsius creata : sed quia dicunt attributa quae sunt in substantia ipsius, prius debuit poni Deus quam attributa ejus : nisi enim aliquo modo cognoscatur Deus, non potest cognosci scientia ejus in quantum divina est, et sic de aliis.

Ad tertium dicendum, quod licet dilectionis non sit attentio, ut cujus actus sit attendere, inclinat tamen ad attentionem secundum quod dicitur : " Ubi amor, ibi " oculus. "

Ad quartum dicendum, quod dilectio non est ex parte sicut fides et magis etiam spes : propter quod non possunt esse in omnihicrarchia. Dilectio autem communis est et in via et in patria. Et ideo potius dixit dilectionem quam visionem, quae succedit fidei : quia licet visio sit tota substantia beatitudinis, tamen dulcedo est tantum ex. dilectione, qua amota nec visio delectabilis esset : et hoc est ulti- mum desideratum in omni hierarchia. Et sic patet solutio ad quintum.

Ad sextum dicendum, quod licet non omnis immediate perficiatur a Deo, tamen homo perficiens vel Angelus non intendit reducere in se, sed in Deum : quia secundum lumen receptum ab ipso perficit alium : et ideo ultimum omnium est in conversione ad Deum.

Ad septimum dicendum, quod licet illuminatio sit prior respectu agentis, tamen quantum ad recipientem prior est purgatio : quia prius secundum rationem removetur a materia oppositum quam introducatur forma.

Ad octavum dicendum, quod peccatum quod est contrarium lumini divino et Virtuti secundum quod est in habitu et actu, est tantum in nobis : sed hic contrarium sumitur large ad quodlibet oppositum, secundum quod dissimilitudo confusionis dicitur contrarium : et sic contrarium est in omni hierarchia .''

Ad nonum dicendum, quod in nostra hierarchia est perfecta reversio quantum ad hoc quod nihil remanet de eo quod est contrarium gratiae, licet imperfecta sit quoad hoc quod remanent aliquae contagiones venialium, quae non simpliciter opponuntur gratiae et dilectioni.

A.d decimum dicendum, quod reversio dicitur perfecta secundum quod nihil remanet de opposito : sed dicitur inconvertibilis, secundum quod confirmatur in illo ad quod revertitur.

Ad undecimum dicendum, quod non omnis cognitio requiritur ad hierarchiam, sed tantum illa quae est de rebus hierarchicis, sine qua cognitione non potest ali-. quis esse hierarcha in actu, ita quod exerceat officium suum, licet possit esse imperfectus hierarcha secundum potestatem tantum.

Ad duodecimum dicendum, quod litte- ra ista corrupta est, unde alia translatio habet, " cognitio eorum quae sunt in " quantum sunt, " possumus tamen dicere quoad litteram istam, quod scientia secundum essentiam non est res quarum est scientia, sed secundum actum, sicut sensus sensibile, eo quod est unus actus sensus et sensibilis, sicut dicit Philosophus, eo quod sensus non est actu nisi per actum sensibilis.

Ad decimum tertium dicendum, quod cognitio, ut dictum est, refertur ad res hierarchicas, sed visio intellectualis unitatis adfinem hierarchiae, secundum quod ipsa unitas in se intelligitur, ad quam per symbola hierarchica ducere intendit.

Ad decimum quartum dicendum, quod id quod est simplex secundum substantiam, potest habere partes ut est objectum intellectus, secundum quod diversa possunt de ipso considerari, sicut punctum in quantum est principium unius lineae, et in quantum est finis alterius : et sic intellectus potest accipere partem Dei secundum quod considerat ipsum secundum rationem scientiae vel bonitatis et aliorum : et iterum secundum quod scientiam ejus vel bonitatem non accipit sibi ecundum immensitatem virtutis divinae, sed proportionaliter.

Ad decimum quintum et decimum sextum dicendum est, quod illa quatuor differunt secundum similitudinem cibi corporalis, nisi in hoc quod cibus corporalis convertitur in nutritum, spiritualis vero convertit in se accipientem ipsum, sicut dictum est ab Augustino : " Nec tu " me mutabis in te sicut cibum carnis " tuae, sed mutaberis in me. " Cibus enim corporalis sumitur per comestionem, et huic respondet in spirituali cibo divina participatio. Item, cibus corporalis propter convenientiam delectat et confortat naturam, et similiter est in cibo spirituali delectatio ex convenientia recepti divini doni quam importat refectio. Cibus corporalis unitur membris, et similiter cibus spiritualis conjungit sibi recipientem, et quantum ad hoc dicitur

nutriens. Item, cibus corporalis assimilatur membris perfecte per hoc quod accipit formam carnis vel ossis : spiritualis vero cibus, assimilat sibi sumentem ipsum per perfectam reductionem, sicut dicitur, I ad Cor. VI, 17 : Qui adhaeret Domino, unus spiritus est: et quantum ad hoc dicitur deificam.