EXPOSITIO TEXTUS.

A. Sacrarum autem, etc.

Hic ponit theoriam recitationis mortuorum, et est triplex. Secunda incipit, ibi, Quibus tamquam, etc. Tertia, ibi, Et haec autem sacre, etc.

Dicit ergo primo, quod recitantur nolibris sacris illi qui sancte mortui sunt et pervenerunt ad beatum finem sanctae vitae praeteritae, ut nos eorum exemplo manuducamur ad illam beatam quietem : tabularum, id est, librorum quorum folia in modum tabularum conjunguntur, in quibus scilicet continentur gesta mortuorum, praedicat, id est, laudat sancte formatos, id est, eos qui in sanctitate confirmati fuerunt in vita sua. Alia translatio, " illos qui sancte vixerunt, advenientes , " id est, " pervenientes " (sic enim habet alia translatio) immutabiliter, quia sine fine, ad consummationem, id est, ab beatitudinem quae est perfectio vitae ejus, strenue, id est, se-

accepta. Sed et illud quoque sancte observa, ut impositis divino altari sacris symbolis quibus Christus significatur ac sumitur, protinus adsit sanctorum illa descriptio ; quae individuam eorum conjunctionem unionemque cum illo supermundialem sacramque insinuat.

cundum virtutes, in beatissimum habitum beatitudinis creatae, et deiformem quietem, quae est in ipso Deo, in quo quiescit intentio quantum ad beatitudinem increatam.

Secunda theoria est: quia per hoc quod laudantur tamquam vivi, ostenditur eos transire de morte in vitam, et per hoc quod memorantur, ostenditur eos non excidisse a memoria Dei, non quia Deus habeat phantasticam memoriam sicut : sed quia symbolice de ipso memoria dicitur.

Quibus, id est, de quibus. Alia translatio, " Illos autem tamquam viventes praedicans, " ut Theologia ait, Matth. xxii, 32 : Non est Deus mortuorum : vel in Sapient, v, 16 : Justi autem in perpetuum vivent.

Recordationibus sacris, id est, Scripturis sacris quoad recordationem scilicet restituuntur. Alia translatio, " repo- " siti sunt, " divina memoria declarante, id est, in se clare habente, memoria, dico, quae non est humanitus, id est, per modum quo est in nobis phantasia memorativa, id est, per phantasiam a qua accipit memoriam in nobis : sed est memoria in Deo veluti quis dixerit, id est, dicere poterit divinitus, id est, per modum divinum, sicut alia symbolica, scilicet secundum cognitionem pretiosam quantum ad modum sciendi, et immutabilem, id est, infallibilem divinorum virorum deiformium, id est, Deo similium, primo quantum ad unitatem, secundo quantum ad similitudinem : est enim ad Deum similitudo et unitas, ut supra habitum est,

COROLLARIUM.

Ex hoc accipitur, quod non est proprie memoria in Deo, nec in aliqua intellectiva substantia, nisi symbolice : sed tantum in parte sensitiva, circa quam est phantasia. Et hoc idem dicit Gregorius Nyssenus et Damascenus et omnes philosophi : et ad hoc possunt esse hae rationes :

1. Quaecumque enim potentia accipit cum determinata differentiasensibilis, non est intellectiva substantia : quia intellectus accipit sine conditionibus individuantibus ut hic et nunc : sed memoria est acceptio alicujus cum determinata differentia sensibilis, scilicet cum determinato tempore, est enim semper praeteriti : ergo non est circa intellectivam substantiam.

2. Ad idem, Nulla potentia, cujus deterioratur aut melioratur actus ex diversa complexione, est intellectivae substantiae, eo quod intellectus nullius corporis est actus : sed memoriae actus deterioratur et melioratur ex diversa complexione : quia " secundum frigidum et siccum " estbene memoriae, et secundum calidum " et humidum male, " ut dicit Philosophus : et etiam " pueri propter multos

" motus humorum non sunt bene me-" mores, similiter neque decrepiti proce pter defluxum sicut est in antiquis et " ruinosis aedificiis, " ut dicit Philosophus : ergo memoria non est potentia intellectiva.

3. Praeterea, In quibuscumque est memoria, est differentia secundum bene et male tenere : sed in substantiis intellectivis non est participatio alicujus secundum quod possit causare in eis bene et male retinere : ergo non est in eis memoria.

4. Praeterea, In natura perfecta intellectiva non potest reflexio super particulare, cujus est esse hic et nunc : ergo memoria non potest esse intellectiva natura, nisi aequivoce sumatur memoria, sicut Augustinus sumit pro notitia quae est tam respectu praesentium quam praeteritorum et futurorum : tempus enim praeteritum cadit in diffinitione memoriae.