DUBIUM.

Dubitatur autem hic de eo quod dicit, quod " non inest summe contraria simul participare. "

1. Videtur enim, quod simul culpa et gratia sint in eodem, de quibus ipse intendit. Cum enim sanctificatur impius, aut est idem instans in quo ultimo est peccatum et primo gratia, aut diversum. Si diversum, cum " inter quaelibet duo " instantia sit tempus medium, " ut dicit Philosophus, erit aliquod tempus, in quo neque est in peccato, neque in gratia, quod est inconveniens. Si autem est idem : sed quae sunt in eodem instanti, simul sunt : ergo gratia et peccatum simul sunt.

2. Praeterea, Unum contrariorum expellit alterum, et gratia culpam : sed non potest expellere eam quando non est, quia tunc non agit in ipsam : similiter nec quando ipsa non adest, quia quod non est, non agit : ergo oportet, quod ambo sint simul.

3. Praeterea, Non omne peccatum opponitur omni virtuti : ergo non removet omnes virtutes : ergo peccatum et virtus possunt esse simul in eodem.

Solutio. Dicimus, quod contraria non possunt esse in actu perfecto simul, et hoc est quod dicit summe contraria : secundum potentiam tamen possunt esse simul, et non tantum secundum potentiam receptibilitatis materiae, quia sic omnes formae sunt simul in materia in potentia, sed. etiam secundum motum in quo est potentia permixta actui : propter quod dicitur a Philosopho, quod " est " actus imperfectus, quia quod alteratur, " partim habet utrumque terminum, sicci ut est et in aliis motibus : " sed hoc non pertinet ad propositum., quia " virtus " et vitium non acquiruntur per motum," sicut etiam dicit Philosophus : unde dicimus simpliciter, quod non possunt esse simul.

Ad primum vero dicendum, quod est idem instans, nec tamen oportet quod sint simul in anima : quia alterum est in ea ut recedens, et alterum ut adveniens. Et hoc non potest esse in formis naturalibus quae acquiruntur per motum : quia non est ultimum accipere in motu nec in tempore, propter hoc quod non. permanet : unde non est accipere ultimum instans, sed diversa. Nec tamen sequitur, quod inter ea sit aliquod tempus medium : hoc enim non sequitur nisi de instantibus quae sunt termini temporis habentis continuitatem ex motu a magnitudine : sed instantia non habent ex

aliquo continuitatem, sed potius mensurant vices.

Ad secundum dicendum, quod peccatum est privatio pura : et sicut tenebrae non expelluntur per actionem lucis in ipsas, cum nihil sint, sed. tantum per adventum lucis, ita expulsio peccati nihil est nisi adventus gratiae : in aliis tamen contrariis quorum utrumque est natura quaedam, non sequitur quod sint simul in actu, sed in potentia, sicut in motu quo unum ad esse., alterum ad non esse tendit.

Ad tertium dicendum, quod virtus misericordiae non expellit nisi peccatum sibi oppositum : sed quia in virtute continetur gratia quae opponitur omni peccato, ideo non compatitur secum aliquod peccatum, sed expellit omne ex parte gratiae. Quidam tamen dicunt, quod qui habet unam virtutem, habet omnes : et ideo una virtus expellit omne vitium : sed hoc non est verum de omni virtute politica, sed tantum de theologicis, ratione gratiae quae cum illis supponitur.

lO